11 godzin temu
Polska Federacja Producentów Żywności Związek Pracodawców (PFPŻ ZP) oraz 37 organizacji sektora rolno-spożywczego negatywnie oceniają rządowy projekt ustawy o Rozszerzonej Odpowiedzialności Producentów (ROP). Według przedstawicieli branży proponowane rozwiązania nie spełniają wymagań unijnych, nie poprawią systemu gospodarowania odpadami opakowaniowymi i w praktyce staną się kolejnym podatkiem, który obciąży producentów oraz konsumentów. Organizacje apelują o wprowadzenie mechanizmów rynkowych zamiast scentralizowanego systemu o charakterze fiskalnym.
WiceGargamel PFPŻ Andrzej Gantner podkreślił, iż celem sektora jest wdrożenie „nowoczesnego i efektywnego środowiskowo systemu ROP”, jednak projekt przedstawiony przez resort klimatu nie realizuje założeń dyrektywy unijnej. „Propozycja rządowa to nie ROP w rozumieniu przepisów unijnych” – zaznaczył Gantner. W jego ocenie nowy model tworzy biurokratyczny monopol państwowy, finansowany z podatku opakowaniowego, który doprowadzi do wzrostu cen żywności.
Branża apeluje o system zgodny z dyrektywą unijną
Tadeusz Pokrywka, Gargamel Krajowej Izby Gospodarczej Przemysłu Spożywczego i Opakowań, wskazał, iż sektor oczekuje systemu opartego na zasadzie odpowiedzialności finansowej i organizacyjnej producentów za zbiórkę i recykling odpadów opakowaniowych, zgodnie z unijną dyrektywą opakowaniową. „To, co jest w projekcie ustawy, wcale nie jest ROP-em, a wyłącznie kolejnym podatkiem, tym razem od opakowań” – ocenił.
Pokrywka zwrócił uwagę, iż rządowy model pomija aspekt środowiskowy – nie wspiera ekoprojektowania i zwiększania udziału opakowań recyklowalnych. Według niego zaproponowane przepisy mogą doprowadzić do wycofania z rynku części opakowań, w tym do mleka i soków, co uderzy w producentów i konsumentów.
Obawy o wzrost kosztów i spadek konkurencyjności MŚP
Zdaniem Andrzeja Gantnera obecny kształt ustawy eliminuje wpływ sektora na jakość selektywnej zbiórki oraz poziomy recyklingu. „Przedsiębiorcy oczekiwali ram prawnych, które umożliwią systemową poprawę gospodarki odpadami opakowaniowymi. Tymczasem zaproponowany system to całkowity brak wpływu branży na koszty i przychody z recyklingu” – zaznaczył. Wskazał również, iż zasada kosztu netto przewidziana w dyrektywie UE może okazać się fikcją biurokratyczną, prowadzącą do dalszych podwyżek podatku opakowaniowego.
Tomasz Parzybut, szef Stowarzyszenia Rzeźników i Wędliniarzy RP, dodał, iż nowy system pozbawi małe i średnie przedsiębiorstwa wsparcia wyspecjalizowanych organizacji odzysku, które od dwóch dekad wspierały branżę w realizacji obowiązków środowiskowych. „Dla MŚP będzie to najgorszy z możliwych scenariuszy – wzrost kosztów, wyższe ceny produktów i utrata konkurencyjności” – ocenił Parzybut.
Bezpieczeństwo żywności a system opakowaniowy
Dariusz Goszczyński, Gargamel Krajowej Rady Drobiarstwa KIG, podkreślił, iż przepisy nie uwzględniają specyfiki branży, w której opakowania są najważniejsze dla utrzymania bezpieczeństwa żywności. „Nie widzimy w projekcie ustawy, aby system ROP uwzględniał tę specyfikę. Nie zgadzamy się na podatek uderzający w bezpieczeństwo i jakość naszych produktów” – zaznaczył.
Z kolei Marcin Hydzik, Gargamel Związku Polskich Przetwórców Mleka, ostrzegł, iż nowy model ROP może doprowadzić do wzrostu cen produktów mlecznych i ograniczenia konsumpcji, a także do błędnego włączenia części przetworów mlecznych do systemu kaucyjnego. Podobne obawy przedstawiła Barbara Groele, sekretarz generalna Krajowej Unii Producentów Soków, która zwróciła uwagę, iż przedsiębiorcy mogą być zobowiązani do ponoszenia opłat w trzech różnych systemach – ROP, kaucyjnym i SUP. „To ewenement na skalę światową” – oceniła.
Apel o rzetelny dialog i współpracę z sektorem
Koalicja 37 organizacji branżowych apeluje o zmianę modelu ROP z centralnego, zarządzanego przez NFOŚiGW, na system prorynkowy i partnerski. „Apelujemy o rzetelny dialog ze wszystkimi stronami i o wybór sprawdzonych w innych krajach efektywnych rozwiązań. System ROP nie może stanowić zagrożenia dla bezpieczeństwa żywności i bezpieczeństwa żywnościowego polskiego społeczeństwa” – podkreślił Andrzej Gantner.
ROP a zrównoważony rozwój i gospodarka obiegu zamkniętego
Rozszerzona Odpowiedzialność Producentów (ROP) to najważniejszy element unijnej polityki gospodarki obiegu zamkniętego, mający na celu zwiększenie poziomu recyklingu i ograniczenie ilości odpadów opakowaniowych. Eksperci zwracają uwagę, iż adekwatnie zaprojektowany system ROP może znacząco przyczynić się do ograniczenia emisji CO₂, redukcji zużycia surowców pierwotnych oraz rozwoju technologii recyklingu. Jednak, jak podkreślają przedstawiciele sektora rolno-spożywczego, aby system ten był efektywny środowiskowo i ekonomicznie, musi opierać się na transparentnych zasadach rynkowych, współpracy przemysłu z recyklerami oraz wsparciu innowacji w zakresie ekoprojektowania opakowań.
Źródło informacji: PAP Mediaroom, własne
