Problem ekologicznej bomby, jaką pozostawiły po sobie Zakłady Chemiczne Azot, już od lat czeka na rozwiązanie. Dzięki środkom z KPO Jaworzno rusza z kolejnym projektem, który pozwoli znaleźć sposób na uporanie się z toksycznymi odpadami.
Od lat 20 minionego wieku w Jaworznie produkowano środki ochrony roślin, w tym DDT i lindan. Odpady poprodukcyjne zakopano w wyrobiskach po eksploatacji piasku w dolinie potoku Wąwolnica, bez odpowiednich zabezpieczeń. w tej chwili wiemy już, iż znajduje się tam choćby 200 tysięcy ton odpadów niebezpiecznych, zawierających związki chemiczne zaliczane do trwałych zanieczyszczeń organicznych (TZO), w tym pestycydy i ich półprodukty, które w tej chwili są zakazane przez Konwencję Sztokholmską. Odcieki z miejsc składowania zanieczyszczają glebę oraz wody powierzchniowe i podziemne. Problem ten jest tak poważny, iż obszar ten został wpisany na listę źródeł zanieczyszczeń szczególnie groźnych dla Morza Bałtyckiego w ramach Programu Działań na rzecz Ochrony Środowiska Morza Bałtyckiego Komisji Helsińskiej. Niestety koszty walki z tak dużym ekologicznym problemem przerastają możliwości lokalnego samorządu i sięgają setek milionów złotych. Jaworzno jednak nie poddaje się i szuka optymalnego rozwiązania.
Rada Ekspertów
We wrześniu Gmina podpisała umowę o wartości 389,9 tys. zł z Państwowym Instytutem Geologicznym – Państwowym Instytutem Badawczym, którego eksperci będą pełnić rolę Rady Ekspertów, zajmującą się problematyką zdegradowanych terenów po dawnych Zakładach Chemicznych Organika-Azot. Specjaliści mają przed sobą spore wyzwanie. W pierwszym etapie muszą opracować dane do dokumentów i merytorycznie pomóc w przeprowadzeniu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na wykonanie kompleksowej oceny stanu środowiska oraz projektu poprawy stanu środowiska. Następnie będą w terenie nadzorowali działania wykonawcy badań i projektu oraz przeprowadzą badania próbek kontrolnych. Wykonają także analizę wyników wszystkich badań. W trzecim etapie zajmą się nadzorem i doradztwem przy opracowywaniu przez wykonawcę badań i projektu poprawy stanu środowiska wraz z jego zaopiniowaniem.
– Choć sytuacja jest skomplikowana prawnie, wspólnie będziemy szukać rozwiązań korzystnych dla mieszkańców i środowiska – zapewnia prezydent Paweł Silbert.
Rada Ekspertów ma już za sobą pierwsze spotkanie. Udział w nim wzięli m.in. Zastępca Dyrektora Oddziału Górnośląskiego Państwowego Instytutu Geologicznego Mariusz Dyka, Zastępca Prezydenta Miasta Jaworzna Artur Dzikowski, Pełnomocnik ds. projektów strategicznych Marcin Długosz, a także członkowie zespołu projektowego. Podstawowym zadaniem ekspertów będzie wskazanie metod i lokalizacji badań oraz pilnowanie, by prace terenowe były prowadzone na najwyższym poziomie.
Dzięki środkom pozyskanym z Krajowego Planu Odbudowy przeprowadzone zostaną badania koncentrujące się na analizie zanieczyszczeń oraz ocenie możliwości rekultywacji terenów poprzemysłowych. Dzięki temu będzie można lepiej poznać skalę problemu i opracować skuteczne rozwiązania. Całe przedsięwzięcie, w którym 12,7 mln zł pochodzi z funduszy KPO, ma na celu dokładną diagnozę zagrożeń i przygotowanie skutecznego planu działań naprawczych. Projekt „Poprawa stanu środowiska wielkoobszarowego terenu zdegradowanego po Zakładach Chemicznych Organika Azot w Jaworznie” jest realizowany w dwóch etapach: najpierw swoje prace rozpocznie Rada Ekspertów, a dopiero później przeprowadzone zostaną badania terenowe. Wytyczne przygotowane przez ekspertów pozwolą ogłosić przetarg na wykonawcę badań i zagwarantują uporządkowaną i merytoryczną realizację przedsięwzięcia.
![Projekt ochrony przeciwpowodziowej w Kotlinie Kłodzkiej [zdjęcia]](https://storage.googleapis.com/intergol-pbem/klodzko24/articles/image/018fc172-71ba-4a4c-91b8-8a31d3de803a)
