W obliczu znacznego wzrostu cen energii elektrycznej coraz więcej smerfów łączy siły, by samodzielnie produkować zieloną energię i dzielić się nią lokalnie. Spółdzielnia energetyczna to rozwiązanie, które obniża rachunki, uniezależnia od wielkich dostawców i aktywizuje lokalne społeczności.
Spółdzielnia energetyczna to podmiot, który zrzeszając lokalną społeczność i zachęcając ją do podejmowania wspólnych przedsięwzięć, łączy tradycję spółdzielczości z nowoczesnymi technologiami wytwarzania energii. Celem spółdzielni energetycznej może być wytwarzanie energii elektrycznej, biogazu, biometanu lub ciepła w instalacjach odnawialnego źródła energii, obrót nimi lub ich magazynowanie.
Obecnie profity przewidziane są wyłącznie dla spółdzielni ukierunkowanych na wytwarzanie energii elektrycznej, co wpływa na rozwój spółdzielni o takim właśnie profilu działalności.
Zgodnie z przepisami ustawy z 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, spółdzielnia energetyczna może działać wyłącznie na rzecz spółdzielni i jej członków, co oznacza, iż nie jest uprawniona do sprzedaży wytworzonych nadwyżek energii podmiotom trzecim – całość powinna zostać wykorzystana przez spółdzielców. Największą korzyścią z członkostwa w spółdzielni energetycznej nie jest zatem zarabianie na sprzedaży energii, ale oszczędzanie poprzez zmniejszenie opłat za energię elektryczną i usługę dystrybucyjną.
SZCZEGÓŁOWE INFORMACJE ORAZ DOKUMENTY DOTYCZĄCE REJESTRACJI SPÓŁDZIELNI ENERGETYCZNEJ W KRAJOWYM OŚRODKU WSPARCIA ROLNICTWA SĄ DOSTĘPNE NA STRONIE INTERNETOWEJ ENERGIAZROLNICTWA.PL
DLA KOGO?
Lokalne spółdzielnie energetyczne to rozwiązanie dla mieszkańców, rolników, jednostek samorządu terytorialnego oraz przedsiębiorców z terenów wiejskich oraz miejsko-wiejskich (nie więcej jednak niż trzech tego rodzaju gmin bezpośrednio sąsiadujących ze sobą).
Spółdzielnię energetyczną mogą tworzyć zarówno odbiorcy, jak i wytwórcy energii ze źródeł odnawialnych. Należy pamiętać, iż przez członka spółdzielni energetycznej rozumie się każdy podmiot, którego instalacja (wytwórcza lub odbiorcza) jest przyłączona do sieci elektroenergetycznej.
Wymagana jest przynajmniej jedna instalacja wytwórcza, o sprawności umożliwiającej pokrycie w ciągu roku nie mniej niż 70% potrzeb własnych spółdzielni i jej członków. Na mocy przepisów przejściowych, sprawność instalacji należących do spółdzielni, które do 31 grudnia 2025 r. złożą wniosek o zamieszczenie danych w wykazie spółdzielni energetycznych, musi umożliwiać pokrycie nie mniej niż 40% zapotrzebowania na energię.
KORZYŚCI Z PRZYNALEŻNOŚCI
Energia elektryczna, która zostanie wytworzona i zużyta przez spółdzielnię energetyczną lub jej członków jest zwolniona z części opłat zmiennych, w tym przede wszystkim z opłaty dystrybucyjnej. Kolejną korzyścią dla spółdzielców są preferencyjne warunki rozliczania nadwyżek energii elektrycznej na zasadach net-meteringu.
W ramach tego systemu, nadwyżki energii elektrycznej, które nie są na bieżąco konsumowane przez członków spółdzielni, wprowadzane są do sieci elektroenergetycznej, która stanowi przysłowiowy „wirtualny magazyn”, i mogą być odebrane przez członków w okresach, gdy instalacje wytwórcze nie produkują energii. Należy jednak pamiętać o tym, iż ilość energii elektrycznej wróci do spółdzielców pomniejszona o współczynnik 0,4, a energia zmagazynowana w sieci elektroenergetycznej musi być zużyta w ciągu roku od jej wytworzenia.
Rozwiązania zaproponowane w obecnych przepisach ustawy o odnawialnych źródłach energii są bardzo atrakcyjne i pozwalają na zmniejszenie rachunków za energię elektryczną choćby o kilkadziesiąt procent.
136 – TYLE SPÓŁDZIELNI ENERGETYCZNYCH ZAREJESTROWANYCH JEST W POLSCE
KOWR WSPIERA OZE
Od 2021 r., kiedy w wykazie spółdzielni energetycznych prowadzonym przez Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR) zamieszczono pierwszą spółdzielnię energetyczną, aż do końca 2024 r. wpis uzyskały łącznie 54 spółdzielnie. Rosnące zainteresowanie lokalną energią pochodzącą ze źródeł odnawialnych najlepiej odzwierciedla aktualny stan wykazu. Na dzień 19 września br. znajdowało się w nim 139 spółdzielni energetycznych. Istotną rolę w rozwoju spółdzielni energetycznych odgrywa KOWR, który w ramach ustawowych kompetencji wynikających z art. 9 ust. 2 pkt. 10 ustawy z 10 lutego 2017 r. o Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa realizuje działania ukierunkowane na wspieranie i rozwój odnawialnych źródeł energii, w szczególności w rolnictwie.
W ramach powyższych działań, KOWR upowszechnia wiedzę dotyczącą możliwości wykorzystywania lokalnie dostępnych, odnawialnych źródeł energii, nowoczesnych technologii opartych na tych źródłach, ze szczególnym uwzględnieniem rozwiązań sprzyjających samowystarczalności energetycznej obszarów wiejskich i zmniejszających wpływ działalności rolniczej na jakość życia na obszarach wiejskich. Aby jak najlepiej dotrzeć do odbiorców KOWR regularnie organizuje cykle webinariów i szkoleń, a także warsztatów, połączonych z wizytami w działających biogazowniach rolniczych.
TAŃSZY PRĄD W SAMORZĄDZIE
Podejmowane działania kierowane są w szczególności do przedstawicieli jednostek samorządów terytorialnych, lokalnych przedsiębiorców, rolników, potencjalnie zainteresowanych inwestycjami OZE i organizacją spółdzielni energetycznych, liderów społecznych, mieszkańców gmin wiejskich i miejsko- wiejskich, w tym dzieci i młodzieży. Ponadto, KOWR prowadzi ogólnopolskie kampanie informacyjno-promocyjne promujące rozwiązania ukierunkowane na rozwój energetyki rozproszonej, w szczególności w zakresie biogazowni rolniczych i spółdzielni energetycznych.
Uzupełnieniem powyższych działań są projekty specjalne oraz liczne publikacje artykułów w magazynach branżowych, kampanie telewizyjne i internetowe oraz promocja OZE podczas branżowych targów i konferencji. Wszystkie działania prowadzone przez KOWR w ramach wspierania rozwoju odnawialnych źródeł energii realizowane są pod wspólnym hasłem i przy użyciu znaku graficznego „Agro OZE – Energia z rolnictwa”.

Chcesz wiedzieć więcej? Czytaj magazyn „Zielona Gmina”:
Tekst: KOWR
Zdjęcie: pixabay.com