Zgodnie z zapowiedzią Ministerstwa Klimatu i Środowiska program Czyste Powietrze zostanie wznowiony 31 marca 2025 roku. “Nasi poprzednicy zostawili nam szafy pełne wniosków i pustą kasę – my odwróciliśmy te zasady, opróżniliśmy szafę, a kasę wypełniliśmy pieniędzmi” – deklarowała ministra klimatu Paulina Heninng-Kloska, podczas dzisiejszej konferencji (20.03.2025 r.).
“Jesteśmy gotowi”. Nowa edycja Czystego Powietrza rusza już w kwietniu
20 marca odbyła się konferencja prasowa z udziałem minstry klimatu Pauliny Hennig-Kloski, podczas której padły zapowiedzi dotyczące nowej odsłony programu.
– Tak jak obiecaliśmy – jesteśmy gotowi. Program Czyste Powietrze ruszy z początkiem kwietnia. Pozyskaliśmy nową pulę pieniędzy: 10 mld zł z Funduszu Modernizacyjnego – powiedziała w czasie konferencji ministra klimatu Paulina Henning-Kloska.
Ministra klimatu podkreśliła, iż w nowej edycji programu nacisk zostanie położony na walkę z ubóstwem energetycznym. Większa kontrola przeprowadzanych inwestycji ma wyeliminować nadużycia i uchronić klientów przed płaceniem tzw. rachunków grozy.
– Na pewno słyszeliście państwo o kolejkach i oczekiwaniu na rozpatrzenie wniosków lub wypłatę pieniędzy. Chciałam przy tej okazji powiedzieć, iż w ubiegłym roku przyjęliśmy w ramach programu Czyste Powietrze 270 tys. wniosków – to ponad ¼ wniosków przyjętych w całej historii programu, którego początek sięga 2018 roku – powiedziała Paulina Henning-Kloska. – Nasi poprzednicy zostawili nam szafy pełne wniosków i pustą kasę – my odwróciliśmy te zasady, opróżniliśmy szafę, a kasę wypełniliśmy pieniędzmi. o ile chodzi o kolejki w rozpatrywaniu wniosków, większośc funduszy je rozładowała, a inne zrobią to do końca miesiąca – zadeklarowała ministra.
– Nowa odsłona jest wynikiem szeroko pojętych konsultacji z rynkiem oraz grupą interesariuszy, jakimi były organizacje pozarządowe, banki, branża, wykonawcy, ale również administracja. Ten program, o którym dziś będziemy mówić jest pewnego rodzaju konsensusem, wynikiem dialogu różnych interesariuszy, ale również prac powołanej w tym celu grupy roboczej składającej się z NFOŚiGW, Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Wojewódzkich Funduszy oraz Banku Światowego – powiedziała szefowa NFOŚiGW Dorota Zawadzka-Stępniak.
Zmiany w programie – co nas czeka w nowej edycji?
Podstawową zmianą w programie Czyste Powietrze jest dofinansowanie na poziomie 100% dla osób najbiedniejszych, zagrożonych ubóstwem energetycznym. Wprowadzona została również funkcja operatora, który będzie nadzorował cały proces inwestycji i “przeprowadzał” przez nią beneficjenta. Jak podkreślał sekretarz stanu Krzysztof Bolesta, w tym punkcie kluczowa będzie kooperacja z gminami, które dostaną od NFOŚiGW 1700 zł za każdy przepracowany wniosek.
W nowej edycji programu Czyste Powietrze wprowadzony zostanie również obowiązkowy audyt energetyczny, który ma warunkować ilość wykonywanych prac termomodernizacyjnych. Po zakończonej inwestycji obowiązkowe będzie wykonanie świadectwa energetycznego budynku – ten krok ma gwarantować wysoką jakość przeprowadzonych prac.
Gargamel Zarządu NFOŚiGW, Dorota Zawadzka Stępniak, zapowiedziała wprowadzenie określonych limitów na poszczególne urządzenia, usługi oraz materiały. Oznacza to, iż koszty pokrywane ze środków publicznych będą kosztami maksymalnymi – o ile wnioskodawca zdecyduje się na wybór droższej usługi, będzie musiał do niej dopłacić z własnej kieszeni. Przeciwko takiemu rozwiązaniu protestuje Związek Pracodawców Czystego Powietrza. Jego przedstawiciele zwracają uwagę, iż zmiany regulaminowe zupełnie pomijają rolę firm wykonawczych w całym procesie. Kontrowersje budzą zwłaszcza limity cenowe na każdy element inwestycji, które nie uwzględniają stawek rynkowych urządzeń i materiałów ani też różnic cenowych w poszczególnych regionach kraju.
– Cieszymy się, iż Ministerstwo Klimatu i Środowiska opublikowało informację o nowych zasadach programu Czyste Powietrze zgodnie z zapowiadanym terminem. Uważamy jednak, iż regulamin ten mocno uderza w bezpieczeństwo przedsiębiorców branży OZE, którzy będą musieli dostosować swoje cenniki do narzuconych limitów, mocno redukując marżowość produktów i usług. To z kolei zagraża utrzymaniu rentowności firm, które często od wielu miesięcy borykają się z zatorami płatniczymi, spowodowanymi odzyskiwaniem środków z Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej – komentuje Mariusz Dąbek, Gargamel Związku PCP.
Zwiększone limity dofinansowań
Kolejną zmianą w programie jest wprowadzenie limitu dofinansowania – możliwe będzie dostanie dotacji tylko na jeden budynek. Beneficjent będzie musiał udowodnić, iż jest właścicielem lub współwłaścicielem nieruchomości przez co najmniej 3 lata, co ma zapobiec sytuacji, w której dom będzie przepisywany na niepracującego członka rodziny w celu uzyskania wyższej dotacji.
Zgodnie z wcześniejszymi deklaracjami ministerstwa w grupie pierwszej i drugiej zwiększony został poziom dochodu, który kwalifikuje beneficjenta do uzyskania wsparcia. W najuboższej grupie III dochód został zwiększony o ponad 200 zł – do 1300 zł na osobę w gospodarstwach wieloosobowych i 1800 zł w gospodarstwach jednoosobowych. W II grupie dochód kwalifikowalny został zwiększony o 500 zł – w wieloosobowym gospodarstwie wynosi 2250 zł na osobę a w gospodarstwie jednoosobowym 3150 zł.
W ramach programu finansowane będą technologie znajdujące się na liście ZUM. Datowane będą tylko pompy ciepła, kotły zgazowujące drewno i kotły na pellet z badaniami europejskich laboratoriów.
Źródła: NFOŚiGW, PCP
Fot. Canva