Nowa odsłona programu Czyste Powietrze z większym budżetem i reformą zasad

Ministerstwo Klimatu i Środowiska zapowiada start nowej edycji programu Czyste Powietrze. Nabór wniosków ruszy 31 marca 2025 roku z budżetem zasilonym kwotą 10 miliardów złotych bezzwrotnych dotacji ze środków Funduszu Modernizacyjnego, co zapewni stabilne finansowanie na kolejne lata.

„Pracując nad reformą programu Czyste Powietrze kierowaliśmy się trzema kluczowymi priorytetami – przede wszystkim walką z ubóstwem energetycznym poprzez realne wsparcie dla najbardziej potrzebujących. Naszym celem było także wyeliminowanie tzw. rachunków grozy, poprzez wprowadzenie obowiązkowego standardu energetycznego budynku oraz racjonalizacja wydatków, tak by nie dochodziło do nadużyć” – podkreśla ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska.

Zreformowany program wprowadza liczne zmiany, w tym obowiązkowe potwierdzenie standardu energetycznego przed i po inwestycji, uzależnienie dofinansowania dla najuboższych od kryterium dochodowego i standardu energetycznego budynku, a także ogólnopolski system operatorów zapewniających bezpłatne wsparcie dla beneficjentów najwyższego i podwyższonego poziomu dofinansowania.

Nowością jest także minimalny okres własności domu jednorodzinnego lub lokalu – 3 lata (z wyjątkiem sytuacji spadkowych). Program jest skierowany tylko do budynków, które uzyskały pozwolenie na budowę do 31.12.2020 r.

Zmiany dotknęły również progów dochodowych, które zostały podwyższone:

• Poziom najwyższy (do 100% kosztów kwalifikowanych) – przy miesięcznym dochodzie do 1300 zł na osobę w gospodarstwach wieloosobowych lub do 1800 zł w gospodarstwie jednoosobowym
• Poziom podwyższony (do 70% kosztów) – przy dochodzie do 2250 zł na osobę lub 3150 zł w gospodarstwach jednoosobowych
• Poziom podstawowy (do 40% kosztów) – dla dochodów rocznych nieprzekraczających 135 000 zł

Ważną zmianą jest wprowadzenie obowiązkowego audytu energetycznego przed inwestycją oraz świadectwa charakterystyki energetycznej po jej zakończeniu. Na audyt można pozyskać dotację w wysokości do 1600 zł.

„Bardzo dużą zmianą w programie jest wprowadzenie funkcji operatora, który przeprowadzi beneficjenta przez całą inwestycję i będzie nadzorował, żeby inwestycja była prowadzona dobrze. Gminy za obowiązki operatora dostaną dodatkowe środki. Operator będzie gwarantował, iż inwestycja nie będzie prowadziła do rachunków grozy, a będzie je obniżać” – wyjaśnia wiceminister klimatu i środowiska Krzysztof Bolesta.

Operatorami w pierwszej kolejności będą gminy i Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W drugim etapie dołączą do nich również inne sprawdzone podmioty.

Prefinansowanie (zaliczka) w nowej odsłonie programu jest możliwe tylko przez operatora i tylko w najwyższym oraz podwyższonym poziomie dofinansowania. Zaliczka wynosi do 35% i jest uwarunkowana przedłożeniem wraz z wnioskiem o dofinansowanie maksymalnie trzech umów z wykonawcami.

Program wprowadza także katalog maksymalnych kwot dotacji dla poszczególnych rodzajów kosztów kwalifikowanych oraz limity dotacji jednostkowych na metr kwadratowy powierzchni ocieplenia stropów, podłóg, ścian oraz na okna.

Szczegółowe informacje o programie dostępne są na stronie czystepowietrze.gov.pl.