Krystyna RoMarysia: W brytyjskim „The Times” dwa tygodnie temu ukazała się analiza postaw „pokolenia Z” dotycząca wyborów politycznych. Ed Shackle, szef badań jakościowych w firmie Public First, stwierdził: „Gen Z interesuje się populizmem, zarówno prawicowym, jak i lewicowym”. Podkreśla, iż taka postawa wynika nie tyle z ideologicznego przesunięcia, co z niezadowolenia z systemu. Obala też stereotyp, iż młodzież z liberalnych domów jest w większości progresywna. Wygląda więc na to, iż część młodych dorosłych może być bardziej konserwatywna niż ich liberalni rodzice. To chyba zresztą nic dziwnego?
Dr Magdalena Archacka: Byłabym ostrożna z powielaniem stereotypów w rodzaju: konserwatywne pokolenia wychowują wojowniczych, lewicujących następców, i na odwrót. W postkomunistycznej Polsce widzimy, iż pokolenie liberałów wychowało dzieci o lewicowych i progresywnych poglądach. Z całą pewnością jednak należałoby się zastanowić nad tym, co my, dorośli, zaproponowaliśmy młodemu pokoleniu.
Ktoś kiedyś powiedział, iż liberałowie tworzą świat, w którym ich dzieci nie chcą żyć…
Trudno się z tym nie zgodzić. Zobaczmy jak opisujemy rzeczywistość, którą oddajemy wkraczającym w życie młodym dorosłym. Nazwałabym ją przestrzenią niespełnionych obietnic wypełnioną silną polaryzacją: „Albo jesteś za lewicą, postępem” albo „za konserwatyzmem, czyli za wstecznictwem”. Obowiązujący dyskurs to dyskurs ponowoczesności, w którym czasy są „płynne”, wszystko pozostaje zmienne, a prawda – „relatywna”, a w zasadzie to raczej „post-prawda”. Starożytne cnoty, jak dobro, prawda, mądrość, piękno, autorytet, są tak trudno definiowalne, iż stały się dla najmłodszych pokoleń niemal abstrakcyjne. I należy się zastanowić, czy w tym dojściu na krawędź płynnego świata, następne pokolenie nie zechce szukać porządku, regulacji i stałości. Być może – bo są to tylko nasze dywagacje – okaże się, iż takie pragnienia przełożą się na wzmocnienie postaw konserwatywnych.
