Zakres i cel badania
Raport Instytutu Ochrony Środowiska – Państwowego Instytutu Badawczego pt. „Bioodpady komunalne posegregowane i poddawane recyklingowi u źródła w Polsce” opiera się na danych zebranych w 2024 roku. Celem badania było określenie rzeczywistych ilości bioodpadów, które są kompostowane bezpośrednio w gospodarstwach domowych.
Badanie objęło:
- 235 gmin w całej Polsce,
- 150 gospodarstw domowych w badaniu prowadzonym przez podmiot zewnętrzny,
- pracowników IOŚ-PIB jako grupę referencyjną.
Dane zbierano przez 12 miesięcy w oparciu o dzienniczki pomiarów, ankiety i bezpośrednie ważenie odpadów kuchennych i zielonych.
Ile bioodpadów trafia do kompostownika?
Zgodnie z wynikami opracowanymi metodą II (opartą na wskaźnikach wytwarzania odpadów), osoby kompostujące w 2024 roku przetwarzały średnio:
- 97 kg bioodpadów kuchennych na osobę rocznie
- 1,92 kg bioodpadów zielonych z każdego m² terenu zielonego
Wyniki te dotyczą wyłącznie osób faktycznie prowadzących przydomowe kompostowanie, a nie całej populacji.
Co wpływa na ilość kompostowanych bioodpadów?
Analiza wykazała m.in.:
- Brak wyraźnej zależności między liczbą mieszkańców w gospodarstwie a ilością kompostowanych bioodpadów.
- Najwięcej odpadów kompostowano latem – średnio 104 kg/os. rocznie.
- Największe ilości bioodpadów zielonych powstawały z terenów zielonych <200 m².
Kompostowanie a dane dla gmin
Jednym z ważniejszych wniosków raportu jest konieczność odejścia od uśredniania danych na poziomie województw.
„Każda z 2 477 gmin w Polsce zobowiązana jest do osiągnięcia poziomów recyklingu, a wykazanie ich powinno opierać się na indywidualnych wskaźnikach” – podkreślają autorzy opracowania.
Przeszkody w badaniach i praktyce
Wśród barier dla wdrażania i monitorowania kompostowania raport wskazuje m.in.:
- niski poziom zgłoszeń kompostowania do gmin,
- niechęć do udziału w długoterminowym pomiarze,
- oczekiwania mieszkańców co do gratyfikacji lub dopłat,
- brak spójnych danych w dokumentacji gmin.
Więcej o raporcie:
Pełny raport IOŚ-PIB dostępny jest na stronie instytutu. Zawiera on również instrukcję dla gmin, jak samodzielnie obliczać ilości bioodpadów komunalnych poddawanych recyklingowi u źródła.
