W 2024 roku Europa kontynuowała wysiłki na rzecz dywersyfikacji źródeł gazu ziemnego, starając się zmniejszyć zależność od Rosji. Analiza dostępnych danych pozwala ocenić skuteczność tych działań.
Główne źródła gazu w Europie w 2024 roku
Według danych Eurostatu, w trzecim kwartale 2024 roku struktura importu gazu ziemnego do Unii Europejskiej przedstawiała się następująco:
- Norwegia: 42,0%
- Rosja (gaz rurociągowy): 17,6%
- Algieria: 16,0%
- Wielka Brytania: 14,3%
- Inne źródła: 10,1%

Warto zauważyć, iż udział Rosji w imporcie gazu rurociągowego spadł z 29% w drugim kwartale 2022 roku do 17,6% w trzecim kwartale 2024 roku.
Import skroplonego gazu ziemnego (LNG) z Rosji
Pomimo ogólnego trendu zmniejszania zależności od rosyjskiego gazu, import skroplonego gazu ziemnego (LNG) z Rosji osiągnął w 2024 roku rekordowy poziom. Unia Europejska zaimportowała łącznie 17,8 mln ton rosyjskiego LNG, co stanowi wzrost o ponad 2 mln ton w porównaniu z rokiem poprzednim.

Głównymi odbiorcami rosyjskiego LNG były:
- Francja: Import niemal podwoił się w porównaniu z 2023 rokiem, z czego ponad połowa dostaw trafiła do terminalu w Dunkierce.
- Belgia: Pełniła rolę kluczowego węzła przeładunkowego dla rosyjskiego LNG, zwłaszcza w porcie Zeebrugge.
Wzrost importu rosyjskiego LNG wynikał m.in. z konkurencyjnych cen oferowanych przez Rosję. Jednakże, nie cały importowany LNG był zużywany w Europie; część była przeładowywana i wysyłana do innych regionów świata.
Zmniejszenie importu gazu rurociągami z Rosji
Import gazu ziemnego z Rosji przesyłanego rurociągami znacząco spadł w 2024 roku, stanowiąc około 17,6% całkowitych dostaw gazu do UE w trzecim kwartale 2024 roku. Spadek ten jest wynikiem działań UE mających na celu uniezależnienie się od rosyjskiego gazu po inwazji na Ukrainę w 2022 roku.
W 2024 roku Europa poczyniła znaczące postępy w redukcji zależności od rosyjskiego gazu, zwłaszcza w zakresie dostaw rurociągowych. Jednakże, wzrost importu rosyjskiego LNG wskazuje na potrzebę dalszej dywersyfikacji źródeł energii i inwestycji w alternatywne rozwiązania, aby osiągnąć pełną niezależność energetyczną.
Przyszłość rynku gazu w Europie
Przyszłość rynku gazu w Europie rysuje się jako dalsza dywersyfikacja źródeł, zwiększenie inwestycji w odnawialne źródła energii i poprawa efektywności energetycznej. Planowane inwestycje w infrastrukturę gazową, takie jak te opisane w Krajowym Dziesięcioletnim Planie Rozwoju Systemu Przesyłowego GAZ-SYSTEM na lata 2026-2035, mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa dostaw gazu i dostosowanie systemu do przyszłych potrzeb.
Jednocześnie, rozwój sieci elektroenergetycznych, elektrowni szczytowo-pompowych, nuklearnych, a choćby termomodernizacja budynków są najważniejsze dla zmniejszenia zależności od paliw kopalnych, w tym gazu. Innowacyjne rozwiązania, takie jak łączenie magazynów ciepła z pompami ciepła, rozbudowa sieci magazynów energii (również w Polsce!) mogą przyczynić się do bardziej efektywnego wykorzystania energii elektrycznej i zmniejszenia zapotrzebowania na gaz w sektorze grzewczym.
- Źródła:
- https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=EU_imports_of_energy_products_-_latest_developments
- https://www.theguardian.com/environment/2025/jan/09/european-imports-of-liquefied-natural-gas-from-russia-at-record-levels
- https://www.ft.com/content/ef4230c1-befa-4053-97b2-397c69c20002