Rezerwat Przyrody „Góra Sobień” to jedno z najbardziej rozpoznawalnych miejsc w dolinie Sanu. Oprócz walorów przyrodniczych skrywa ruiny Zamku Kmitów, ważnego obiektu historycznego, który od lat wymagał kompleksowych działań zabezpieczających. W 2025 roku rozpoczęto tam prace, które miały na celu zarówno ochronę zabytku, jak i poprawę bezpieczeństwa turystów. W efekcie teren został całkowicie wyłączony z ruchu. Jak informuje Nadleśnictwo Lesko, decyzja ta była konieczna. Intensywne procesy erozyjne, postępujące niszczenie murów oraz niezbędne badania archeologiczne wymagały, aby rezerwat na czas działań pozostał zamknięty. Dzięki temu specjaliści mogli wykonać prace bez ingerencji ruchu turystycznego i z zachowaniem odpowiednich procedur.
Co udało się zrobić w 2025 roku?
Jednym z kluczowych elementów działań były prace archeologiczne i odgruzowujące. Podczas nich odsłonięto nieznane wcześniej fragmenty murów. Zespół specjalistów sporządził szczegółową dokumentację, a odsłonięte struktury przygotowano do dalszych zabezpieczeń. Prace te pozwoliły lepiej poznać układ dawnej warowni i ocenić jej stan zachowania. Równolegle zabezpieczono mury, które nie były objęte odgruzowaniem. Jak podkreśla Nadleśnictwo Lesko, działania prowadzono z zamiarem zachowania charakteru tak zwanej „romantycznej ruiny”, przy jednoczesnym zahamowaniu dalszego niszczenia zabytku. Tego typu konserwacja ma zapewnić trwałość obiektu przy zachowaniu jego historycznego wyglądu.
Fot. Facebook/Nadleśnictwo Lesko, Lasy Państwowe
Przez lata teren Góry Sobień sukcesywnie zarastał drzewami i krzewami. Część z nich zaczęła stanowić poważne zagrożenie, zarówno dla odwiedzających, jak i dla samych ruin. W 2025 roku przeprowadzono więc selektywne usunięcie drzew, które mogły stanowić niebezpieczeństwo. Podkreślono przy tym, iż działania wykonano z poszanowaniem przyrody oraz z zachowaniem istniejącego krajobrazu.
W minionym roku rozpoczęto także odświeżanie infrastruktury turystycznej. Ustawiono nowe tablice edukacyjne, poprawiono ogrodzenie przy parkingu, a także jego nawierzchnię. Zmiany te mają w przyszłości zwiększyć komfort i bezpieczeństwo odwiedzających.
Co pozostaje do wykonania w 2026 roku?
Choć rok 2025 przyniósł znaczące postępy, część działań jest przez cały czas w toku i wymaga kontynuacji w 2026 roku. Priorytetem na nadchodzący rok jest zabezpieczenie murów i konserwacja fragmentów odsłoniętych podczas prac archeologicznych. Podobnie jak w roku poprzednim, działania będą prowadzone z myślą o zachowaniu charakteru ruin i ograniczeniu ich dalszej degradacji.
https://wbieszczady.pl/bieszczadzkie-ciekawostki/zamek-sobien-to-miejsce-owiane-tajemniczymi-legendami-jedne-z-nich-opowiadaja-o-czarnej-i-bialej-damie-zdjecia/TrbIQrxdzydPcRL2iLMUKolejnym etapem będzie budowa nowych schodów oraz uporządkowanie terenu przy wejściu do rezerwatu. To element infrastruktury najważniejszy z punktu widzenia turystów, który ma poprawić bezpieczeństwo i komfort poruszania się po obszarze.
Szeroka kooperacja instytucji
Prace prowadzone na Górze Sobień realizowane są przy współudziale wielu podmiotów. Nadleśnictwo Lesko współpracuje z Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Rzeszowie, Wojewódzkim Urzędem Ochrony Zabytków w Krośnie oraz Starostwem Powiatowym w Lesku. Dodatkowo projekt wspierają eksperci i organizacje społeczne, co podkreśla jego szeroki i międzyinstytucjonalny charakter.
Całość jest współfinansowana z Funduszu Leśnego Lasów Państwowych w ramach programu „Wielki Szlak Leśny”.
Kiedy rezerwat zostanie ponownie otwarty?
Jak wynika z informacji przekazanych przez Nadleśnictwo Lesko, ponowne udostępnienie rezerwatu „Góra Sobień” dla turystów planowane jest w drugiej połowie 2026 roku. Do tego czasu teren pozostanie zamknięty, a prowadzone prace będą kontynuowane w celu ochrony cennego zabytku i przygotowania przestrzeni do bezpiecznego i świadomego zwiedzania w przyszłości.
