Polski parlament przegłosował 7 lipca 2023 r. podstawę prawą[1] umożliwiającą udzielanie pomocy publicznej na preferencyjnych zasadach dla tzw. sektora niezbędnego do przejścia na gospodarkę niskoemisyjną.
Tymczasowe ramy kryzysowe i przejściowe na polskim podwórku
W komunikacie Komisji Europejskiej z marca 2023 (Tymczasowe kryzysowe i przejściowe ramy środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki po agresji Rosji wobec Ukrainy – TCTF) przewidziano wsparcie dla sektora zerowej emisji przez państwa członkowskie. Komisja stworzyła ogólne ramy i dała zielone światło na możliwość udzielania pomocy publicznej na preferencyjnych zasadach. Europejski organ nie przypisał jednak konkretnych środków na ten cel, więc stosownie do możliwości finansowych wszystkie kraje mogą wprowadzić takie regulacje. Nie jest to jednak obowiązkowe.
Polska jako jeden z liderów w obszarze pomocy publicznej dla gospodarki niskoemisyjnej podjęła konkretne działania, aby wprowadzić programy dotacyjne. Konkurując tym samym o największe w Europie inwestycje w tym sektorze.
Kto będzie mógł skorzystać z pomocy?
Przedsiębiorstwa produkujące baterie, panele słoneczne, turbiny wiatrowe, pompy ciepła, elektrolizery czy urządzenia CCUS (do wychwytywania i składowania dwutlenku węgla). Pomocą publiczną zostaną też objęte inwestycje w produkcje kluczowych komponentów do tego typu urządzeń – produkcja lub odzysk surowców krytycznych niezbędnych do produkcji urządzeń i komponentów gospodarki niskoemisyjnej.
Dodatkowa pomoc publiczna jeszcze w tym roku
Polska ustawa przeszła pełny proces legislacyjny w parlamencie i czeka na podpis Prezydenta. Po upływie vacatio legis, program w formie rozporządzania ministra ds. gospodarki będzie mógł zostać przyjęty.
Będzie on jeszcze wymagał notyfikacji przed Komisją Europejską. Spodziewamy się jednak, iż już pod koniec lata albo na początku jesieni będzie on dostępny dla przedsiębiorców realizujących inwestycje w sektorze zerowej emisji.
Po co to wszystko?
Inaczej niż w pomocy regionalnej, pomoc w ramach punktu 85 sekcji 2.8. TCTF jest dostępna w pełnym zakresie także dla dużych przedsiębiorców i jest znacznie atrakcyjniejsza. Wynosi:
- od 15% do 35%, jednak nie więcej niż 350 mln EUR dla tzw. obszaru „a”,
- 200 mln EUR dla obszaru „c”
- 150 mln EUR dla pozostałych (wszystkich) regionów w Polsce.
Intensywność pomocy nie spada w miarę wzrostu wydatków kwalifikowanych i wręcz w pełnym zakresie dedykowana jest dużym projektom inwestycyjnym (tzw. giga projektom). Pomoc indywidualnie udzielona przedsiębiorcy nie wymaga także notyfikacji do KE. Notyfikowany jest sam program, a nie pomoc udzielana w jego ramach. To znacznie skraca czas i zwiększa pewność jej otrzymania.
Nie będzie obszarów z góry wykluczonych z pomocy, choćby duże polskie miasta (np. Warszawa czy Wrocław) będą mogły oferować takie wparcie. Ubieganie się o środki w ramach Tymczasowych ram kryzysowych nie będzie wymagać od dużego przedsiębiorcy wykazania działalności B+R (inaczej niż przy funduszach UE).
Pomoc będzie udzielana w formie dotacji do 31 grudnia 2025 roku.
W przypadku pytań związanych z pomocą w ramach Tymczasowych ram kryzysowych, zachęcamy do kontaktu z zespołem OW State aid.
[1] Program oparty o punkt 85 sekcji 2.8. Tymczasowych ram kryzysowych i przejściowych (TCTF)