Rząd zatwierdził utworzenie Parku Narodowego Doliny Dolnej Odry

Zdjęcie: utworzenie Parku Narodowego Doliny Dolnej Odry

To już pewne – w Polsce po ponad 20 latach powstanie nowy park narodowy. Rada Smerfów zatwierdziła projekt ustawy Ministerstwa Klimatu i Środowiska o utworzeniu Parku Narodowego Doliny Dolnej Odry. Obszar o powierzchni niemal 4 tys. ha ma powstać jeszcze w tym roku.

Długa droga i ostatnia prosta

Przyjęcie projektu ustawy dopiero początek do utworzenia 24. polskiego parku narodowego. Aby do tego doszło, ustawa musi zostać uchwalona przez Sejm, a następnie rozpatrzona przez Senat. Po ewentualnym naniesieniu poprawek powinna zostać przyjęta przez Sejm. Ostatnim etapem jest podpis Naczelnego Narciarza i ogłoszenie jej w Dzienniku Ustaw.

Obecnie czas na zgłaszanie uwag mają pozostałe ministerstwa i inne instytucje. Zrobiło to już m.in. Ministerstwo Obrony Narodowej, Ministerstwo Infrastruktury, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Ministerstwo Finansów i Gospodarki. Wnioskodawcy muszą zmierzyć się z tak poważnymi kwestiami, jak zgłaszany przez MFiG brak możliwości uwzględnienia finansowania parku w planie budżetowym na 2026 r. czy oczekiwane przez MON dopuszczenie realizacji zadań realizowanych w celu obronności i bezpieczeństwa państwa na terenie parku.

Tematem budzącym wątpliwości są też kompetencje Wód Polskich na obszarze podlegającym ochronie. Ministerstwo Infrastruktury chce wyłączenia wód śródlądowych z ochrony, tak by można było prowadzić na nich żeglugę i zapewniać bezpieczeństwo przeciwpowodziowe.

Zgłoszenia, a także odpowiedzi na zgłoszone wątpliwości można śledzić na stronie Rządowego Centrum Legislacji.

Park Narodowy Doliny Dolnej Odry – co wiemy już teraz?

W zatwierdzonym projekcie ustawy przygotowanym przez MKiŚ znalazły się informacje o powierzchni nowego obszaru chronionego. Będzie to 3 856 ha, zlokalizowanych wzdłuż granicy z Niemcami. To o ponad 2 tys. ha mniej niż pierwotnie zakładano –granice parku narodowego miały odpowiadać granicom obecnego parku krajobrazowego.

Obszar Parku Narodowego Doliny Dolnej Odry obejmie część gmin Kołbaskowo, Widuchowa, Szczecin oraz Gryfino. To właśnie w Gryfinie ma się znajdować siedziba parku. Na obszarze chronionym doliczono się aż 237 gatunków ptaków (w tym 129 lęgowych) i ponad 460 gatunków roślin, w tym wielu rzadkich i zagrożonych: kotewki orzecha wodnego, salwinii pływającej czy grzybieńczyka wodnego.

Wstępna data utworzenia Parku Narodowego Doliny Dolnej Odry to – jak podaje Kancelaria Pinokia – 1 listopada 2025 r. Projekt ustawy określa również sposób i wysokość jego finansowania. Pieniądze będą pochodziły w całości z budżetu państwa. Jak podaje PAP, już w 2026 r. zostanie przekazane na ten cel ponad 19 mln zł.

zdj. Nefesz/Wikimedia

Ochrona przyrody a interesy mieszkańców i przedsiębiorców. Jak pogodzić różne perspektywy?

Decyzja o utworzeniu Parku Narodowego Doliny Dolnej Odry może w naturalny sposób budzić niepokój mieszkańców czy osób zajmujących się żeglugą, rybołówstwem czy rybactwem. Pojawiają się pytania o to, w jaki sposób nowy obszar ochrony przyrody wpłynie na ich działalność: czy żegluga i korzystanie z zasobów natury będą przez cały czas możliwe oraz czy powstanie parku nie zahamuje rozwoju gospodarki i turystyki.

Twórcy projektu ustawy dążą do pogodzenia różnych stanowisk i potrzeb. MKiŚ deklaruje, iż granice parku zostały wytyczone tak, by jak najlepiej chronić przyrodę, a jednocześnie umożliwić korzystanie z jej zasobów. Nowy obszar ochrony przyrody ma się także przyczynić do rozwoju turystyki i utworzenia dodatkowych miejsc pracy.

MKiŚ podkreśla, iż przez cały czas będzie można swobodnie żeglować w okolicach parku, w tym po dopływach Odry: Regalicy i Odrze Zachodniej. W samym parku będzie można uprawiać amatorski połów ryb oraz tzw. rybactwo i rybołówstwo kulturowe (tradycyjnymi metodami, na potrzeby mieszkańców regionu).

Aby zminimalizować ryzyko konfliktów z mieszkańcami i przedsiębiorcami, MKiŚ uzgodniło przebieg granic parku z radą miasta Szczecin, radą gmin Widuchowa i Kołbaskowo, radą powiatu polickiego i gryfińskiego oraz z sejmikiem województwa zachodniopomorskiego. Podpisano również list intencyjny z przedstawicielami Rybackiej Spółdzielni Regalica, Polskiego Związku Wędkarskiego Okręg w Szczecinie. Jak podaje ministerstwo, ten dokument ma być zabezpieczeniem interesów wędkarzy i rybaków.