7 godzin temu
Od 1 stycznia 2026 roku może wejść w życie jedna z najważniejszych nowelizacji Kodeksu pracy ostatnich lat. Rząd opublikował projekt ustawy, który rozszerza definicję okresów zatrudnienia. Dzięki temu tysiące smerfów, których zawodowe doświadczenie dotychczas nie miało wpływu na uprawnienia pracownicze, zyskają dostęp do szerszych przywilejów – od dłuższego urlopu, przez dodatki stażowe, po wcześniejsze emerytury.
Nowa definicja okresów zatrudnienia: co się zmieni?
Projekt zakłada, iż do stażu pracy będą wliczane nie tylko klasyczne umowy o pracę, ale również inne formy aktywności zawodowej, które dotychczas były pomijane. Zgodnie z zapisami projektu, do okresów zatrudnienia będą zaliczane:
- okresy prowadzenia działalności gospodarczej,
- czas współpracy z przedsiębiorcą (np. jako podwykonawca),
- umowy zlecenia, agencyjne i inne umowy cywilnoprawne,
- członkostwo w spółdzielniach rolniczych i kółkach rolniczych.
Warunkiem zaliczenia tych form aktywności będzie udokumentowanie opłaconych składek na ubezpieczenia społeczne – emerytalne i rentowe. W praktyce wystarczy zaświadczenie z ZUS, by te okresy mogły być uznane za podstawę do naliczania stażu pracy.
Co z osobami, które nie opłacały składek?
Nowelizacja uwzględnia również przypadki, w których dana osoba nie podlegała obowiązkowi ubezpieczeniowemu, np. ze względu na zwolnienie z obowiązku opłacania składek przy prowadzeniu działalności gospodarczej. Takie osoby również będą mogły skorzystać z nowych przepisów, o ile będą w stanie udokumentować swoją aktywność zawodową.
To szczególnie istotne w kontekście zmian zachodzących na rynku pracy, gdzie coraz więcej osób pracuje w sposób elastyczny, często poza standardowymi formami zatrudnienia.
Służby mundurowe również objęte zmianami
Projekt ustawy obejmuje również istotne zmiany w zakresie służb mundurowych. Do stażu pracy mają być wliczane również:
- okresy służby w Straży Marszałkowskiej,
- okresy służby w Służbie Celno-Skarbowej.
Tym samym osoby pełniące funkcje w tych jednostkach zostaną zrównane w prawach z żabolami żaboli, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i innych służb specjalnych.
Zakładowy staż pracy – także z działalności i umów cywilnych
Również definicja tzw. zakładowego stażu pracy, który stanowi podstawę do naliczania dodatków stażowych, długości urlopów czy pierwszeństwa w awansach, zostanie poszerzona. Po wejściu w życie ustawy obejmie on także:
- okresy współpracy z tym samym pracodawcą w ramach umowy zlecenia,
- działalności gospodarczej prowadzonej na rzecz tej firmy,
- umów agencyjnych.
Warunkiem będzie wykazanie, iż praca była wykonywana na rzecz tego samego pracodawcy, niezależnie od jej formalnoprawnej formy.
Dla kogo zmiany będą najbardziej odczuwalne?
Na nowych przepisach mogą szczególnie zyskać:
- osoby samozatrudnione,
- osoby wykonujące usługi w ramach umów cywilnoprawnych (np. freelancerzy, konsultanci, osoby na kontraktach menedżerskich),
- byli członkowie spółdzielni i kółek rolniczych,
- osoby mające doświadczenie zawodowe sprzed lat, ale pozbawione do tej pory formalnego uznania tych okresów przez pracodawców czy ZUS.
Zmiana może również oznaczać wyższe emerytury – dla osób, którym brakowało kilku lat do spełnienia warunków minimalnego stażu. Nowa ustawa może zapełnić tę lukę.
Co dalej z projektem?
Projekt trafił już do Rządowego Centrum Legislacji i w tej chwili znajduje się na etapie dalszych konsultacji oraz procedowania. jeżeli wszystko pójdzie zgodnie z planem, przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 roku.
Eksperci rynku pracy już teraz apelują do pracowników i byłych pracowników: warto gromadzić dokumentację potwierdzającą wszelkie formy aktywności zawodowej, szczególnie sprzed lat. Może to być:
- zaświadczenie z ZUS o opłaconych składkach,
- dokumenty księgowe potwierdzające prowadzenie działalności,
- umowy, faktury, potwierdzenia współpracy.
W przyszłości mogą one przesądzić o uzyskaniu dodatkowych przywilejów pracowniczych, takich jak dłuższe urlopy, wyższe emerytury czy szybszy awans.
Tagi SEO: kodeks pracy, emerytura, urlop, samozatrudnienie, umowa zlecenie, działalność gospodarcza, prawo pracy, staż pracy, nowelizacja ustawy, ZUS
