Pożary szaleją w południowej Europie, a temperatury przekraczają 40°C

Hiszpania, Portugalia, Włochy, Grecja i Turcja mierzą się z falą groźnych pożarów, podsycanych przez wyjątkowo suche i gorące lato. W części regionów temperatury przekraczają 40°C, a długotrwałe upały sprzyjają powstawaniu niebezpiecznych zjawisk, takich jak wiry ognia.

Jak poważna jest sytuacja?

W kilku krajach odnotowano pierwsze ofiary pożarów i ekstremalnych upałów. W okolicach Madrytu zginął pracownik, który znajdował się w płonącej stajni. W Czarnogórze życie stracił żołnierz biorący udział w akcji gaśniczej. Wysokie temperatury mogą również prowadzić do śmiertelnego przegrzania organizmu – BBC informuje o dwojgu dzieci z Rumunii i Włoch, u których udar cieplny był przyczyną zgonu.

Jesteśmy gotowani żywcem – tymi dramatycznymi słowami sytuację opisał Alexandre Favaios, burmistrz portugalskiego Vila Real. W Portugalii w tym roku pożary objęły już 0,6 proc. powierzchni kraju. Według danych podawanych przez agencję Reuters to pięciokrotnie więcej niż wynosiła średnia z poprzednich lat.

Strażacy w stanie najwyższej gotowości

Liczba poszkodowanych mogłaby być znacznie wyższa, gdyby nie szybka reakcja służb. Według informacji Euronews, w Portugalii z trzema największymi pożarami walczyło w poniedziałek 650 strażaków wspieranych przez 226 wozów strażackich i 6 helikopterów. Z kolei gazeta El Pais podaje, iż w kilku regionach Hiszpanii w akcjach gaśniczych uczestniczyło ponad tysiąc strażaków.

Służby prowadzą nie tylko gaszenie pożarów, ale także ewakuację mieszkańców. W wielu miejscach zarzewie ognia pojawia się w lasach, ale żywioł gwałtownie rozprzestrzenia się na tereny zabudowane. Tak było m.in. w okolicach Madrytu, gdzie ewakuowano kilkaset osób. Swoje domy musiało także opuścić ok. 800 mieszkańców hiszpańskiej Kastylii oraz 2 tys. osób przebywających w tureckim regionie Canakkale.

Wiry ognia – niebezpieczny fenomen

Wiry ognia, to rzadki, ale wyjątkowo groźne zjawiska powstające podczas intensywnych pożarów. Tworzą się w wyniku połączenia silnych prądów konwekcyjnych i wiatru, które nadają słupowi płomieni ruch wirowy. W sprzyjających warunkach mogą osiągać dużą wysokość i znaczną prędkość. Jedno z takich zjawisk zaobserwowano w Portugalii, w okolicach miejscowości Alvite.

Paulo Narciso Portugalskiego Instytutu Morza i Atmosfery tłumaczy to zjawisko:

W przypadku pożaru lasów warunki do powstawania wirów ognia są sprzyjające ze względu na przegrzanie i temperatury sięgające tysięcy stopni. Różnice temperatur powodują powstawanie prądów wznoszących w miejscach, gdzie występuje nagła zmiana kierunku wiatru.

Wiry ogniowe stanowią szczególne zagrożenie dla otoczenia. Choć zwykle realizowane są od kilkudziesięciu sekund do kilku minut, w tym czasie mogą przemieszczać się bardzo gwałtownie i wytwarzać duże ilości dymu. Silny ruch wirowy powoduje zasysanie powietrza z zewnątrz, co intensyfikuje płomienie i sprzyja dalszemu rozprzestrzenianiu się pożaru – wskazują eksperci amerykańskiej National Weather Service.

Kiedy koniec pożarów? Najbliższe prognozy dla Europy

Według danych Europejskiego systemu informacji o pożarach lasów (EFFIS) zagrożenie pożarowe w krajach południowej Europy, związane z utrzymującymi się wysokimi temperaturami, wciąż utrzymuje się na bardzo wysokim poziomie. Długoterminowe prognozy nie wskazują na rychłą poprawę sytuacji. W nadchodzącym tygodniu temperatury mają być wyższe od średniej wieloletniej, a opady – znacznie niższe od normy. Podwyższone wartości termiczne prognozowane są co najmniej do połowy września. Pewnym optymistycznym sygnałem jest przewidywane ustabilizowanie się sum opadów – w ostatnich tygodniach sierpnia nie powinny już występować istotne anomalie.