9 godzin temu
To już przesądzone – od 1 stycznia 2026 roku w Polsce zacznie obowiązywać całkowity zakaz używania tzw. kopciuchów, czyli starych pieców na węgiel i drewno. Ci, którzy nie zdążą z wymianą urządzenia, muszą liczyć się z wysokimi mandatami – choćby do 5000 zł. Samorządy zapowiadają kontrole, a eksperci ostrzegają, iż to ostatni moment na działanie.
Fot. Warszawa w Pigułce
Dlaczego wprowadzono zakaz starych pieców?
Celem zakazu jest ograniczenie smogu i poprawa jakości powietrza. Polska od lat znajduje się w czołówce najbardziej zanieczyszczonych państw Europy. Największym problemem są właśnie przestarzałe, niskosprawne piece, które emitują duże ilości pyłów i toksyn.
Jak podkreślają eksperci, „kopciuchy” to nie tylko zagrożenie dla środowiska, ale także dla zdrowia – ich spaliny zawierają rakotwórcze substancje, które trafiają do płuc mieszkańców.
Gdzie i od kiedy obowiązuje zakaz?
Od 1 stycznia 2026 roku całkowity zakaz użytkowania starych pieców zacznie obowiązywać m.in. w województwach:
- podkarpackim – pełny zakaz palenia w kotłach bez klasy,
- łódzkim – obowiązek montażu filtrów w piecach i kominkach starszych niż z 2018 roku,
- świętokrzyskim – od lipca 2026 r. zakaz obejmie choćby kotły klasy 5 w miejscach z dostępem do gazu lub sieci ciepłowniczej.
W wielu regionach, takich jak Śląskie, Małopolskie, Mazowieckie czy Wielkopolskie, zakazy już obowiązują lub zostaną rozszerzone w ciągu 2025 roku.
Jakie piece trzeba wymienić?
- Piece bez klasy – całkowity zakaz od 2024–2026 r. (zależnie od województwa).
- Kotły klasy 3 i 4 – dopuszczalne do końca 2027 r.
- Kotły klasy 5 – legalne tylko do końca ich żywotności, najpóźniej do 2030 r.
Jeśli Twój piec nie ma tabliczki z informacją o klasie, oznacza to, iż jest pozaklasowy i podlega wymianie.
Kontrole i grzywny: co grozi za używanie kopciucha?
Straż miejska i urzędnicy będą kontrolować gospodarstwa domowe, także na podstawie zgłoszeń od mieszkańców. Za złamanie przepisów grozi:
- mandat do 500 zł,
- grzywna do 5000 zł w przypadku powtarzających się naruszeń.
Warto pamiętać, iż kara może być nakładana wielokrotnie – przy każdej kontroli.
Jak uniknąć kary i zdążyć na czas?
Nie warto czekać do ostatniej chwili. Wymianę pieca można sfinansować z rządowego programu „Czyste Powietrze”, który oferuje:
- dofinansowanie do 136 200 zł,
- możliwość wymiany pieca na pompę ciepła, kocioł gazowy lub pelletowy,
- modernizację instalacji i termomodernizację budynku,
- przyłączenie do sieci ciepłowniczej.
Wnioski można złożyć online lub w urzędzie gminy. Im wcześniej, tym większa szansa na szybkie rozpatrzenie – w końcówce roku kolejki wydłużają się choćby o kilka miesięcy.
Jakie urządzenia będą dozwolone po 2026 roku?
- Pompy ciepła,
- Kotły gazowe kondensacyjne,
- Piece na pellet z certyfikatem Ecodesign,
- Podłączenie do sieci ciepłowniczej.
Wszystkie te rozwiązania są energooszczędne i kwalifikują się do dotacji.
Co to oznacza dla czytelnika
- Od 1 stycznia 2026 r. nie będzie można palić w starych piecach w wielu województwach.
- Grzywna może wynieść choćby 5000 zł, a kontrole będą prowadzone regularnie.
- Możesz jeszcze uzyskać dofinansowanie z programu „Czyste Powietrze”, ale czas działa na niekorzyść spóźnialskich.
- Warto działać już teraz – nie tylko unikniesz kary, ale też obniżysz rachunki i poprawisz jakość powietrza w swojej okolicy.
