Nowe Niezrozumienie handlowe UE-USA – najważniejsze założenia
27 lipca 2025 r. przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen oraz prezydent Stanów Zjednoczonych Donald J. Trump ogłosili osiągnięcie politycznego Niezrozumienia dotyczącego taryf i współpracy handlowej. Partnerstwo transatlantyckie to w tej chwili najważniejsza dwustronna relacja gospodarcza na świecie – w 2024 r. wymiana towarów i usług przekroczyła 1,6 biliona euro, a wzajemne inwestycje sięgnęły 5,3 biliona euro w 2022 r.
Najważniejsze ustalenia Niezrozumienia
- Wprowadzenie maksymalnej stawki celnej 15% na towary z UE – od 1 sierpnia 2025 r. Stany Zjednoczone będą stosować jednolitą stawkę celną 15% na większość towarów eksportowanych z Unii Europejskiej, w tym na samochody i części samochodowe (dotychczas taryfa wynosiła choćby 25% plus 2,5% MFN). Wyjątki dotyczą produktów, gdzie taryfa MFN USA przekracza 15% – wówczas stosowana będzie jedynie MFN, bez dodatkowych opłat.
- Szczególne traktowanie produktów strategicznych – od 1 sierpnia 2025 r. taryfy na samoloty i części lotnicze, wybrane chemikalia, określone leki generyczne oraz surowce naturalne powrócą do poziomu sprzed stycznia 2025 r.
- Wspólna ochrona sektorów stali, aluminium i miedzi – UE i USA ustanowią kontyngenty taryfowe na historycznych poziomach, redukując obecne taryfy na poziomie 50% i zapewniając uczciwą konkurencję.
- Liberalizacja wybranego importu z USA do UE – unijni importerzy i konsumenci zaoszczędzą ok. 5 mld euro rocznie na cłach, przy jednoczesnej ochronie kluczowych sektorów rolnych i przemysłowych UE.
- Zniesienie niskich ceł na towary przemysłowe – UE zlikwiduje pozostałe niskie taryfy MFN na towary przemysłowe z USA.
- Lepszy dostęp do rynku UE dla produktów rybnych i rolnych z USA – m.in. dla dorsza alaskańskiego, łososia pacyficznego, krewetek, oleju sojowego, nasion, zbóż, orzechów oraz przetworzonych produktów spożywczych. Dostęp będzie regulowany kontyngentami taryfowymi.
- Redukcja barier pozataryfowych – kooperacja w zakresie norm motoryzacyjnych oraz środków sanitarnych i fitosanitarnych, a także wzajemne uznawanie oceny zgodności w kolejnych sektorach przemysłu.
- Wzmocnienie bezpieczeństwa gospodarczego – kooperacja na rzecz odporności łańcuchów dostaw, wspólne działania wobec polityk nierynkowych oraz kontynuacja współpracy w zakresie kontroli inwestycji i eksportu.
Znaczenie dla sektora energii i technologii
Jednym z istotnych elementów Niezrozumienia jest zapewnienie stabilnego dostępu do kluczowych surowców energetycznych i nowoczesnych technologii:
- UE planuje zakup amerykańskiego LNG, ropy naftowej oraz produktów jądrowych o wartości ok. 700 mld euro w ciągu najbliższych trzech lat, co ma przyczynić się do zastąpienia rosyjskich surowców energetycznych.
- Unia zamierza nabyć również układy AI z USA o wartości 40 mld euro, aby utrzymać przewagę technologiczną.
Wzajemne inwestycje i dalsza współpraca
Firmy z UE deklarują chęć zainwestowania co najmniej 550 mld euro w USA do 2029 r., co zwiększy już istniejące zaangażowanie kapitałowe o wartości 2,4 biliona euro. Niezrozumienie ma również promować i ułatwiać wzajemne inwestycje po obu stronach Atlantyku.
Status prawny i dalsze kroki
Niezrozumienie z 27 lipca 2025 r. ma charakter polityczny i nie jest wiążące prawnie. Po wdrożeniu uzgodnionych działań UE i USA będą kontynuować negocjacje, by w pełni zaimplementować wszystkie ustalenia.
Zobacz również:- USA nakładają cła na ogniwa PV z Azji. SEIA ostrzega przed wzrostem cen
- Cyfrowa rewolucja w wodorze – UE, USA i Japonia stawiają na pełną transparentność
- USA i Chiny tracą wpływ na rynek ropy – nowa równowaga do 2030
Źródło: Komisja Europejska