– Zielony Budżet to doskonały przykład współpracy naszego miasta z mieszkankami i mieszkańcami. Dzięki temu wspólnemu zaangażowaniu powstają wyjątkowe miejsca, które nie tylko upiększają przestrzeń, ale realnie wpływają na jakość życia. W rozpoczynającej się edycji Zielonego Budżetu chcemy zwrócić szczególną uwagę na drzewa i ich ogromne znaczenie w miejskim ekosystemie. Lublin może poszczycić się wieloma pięknymi alejami, zadrzewieniami przyulicznymi i cennymi grupami wiekowych drzew. To właśnie na ich kondycji chcemy się skupić. Pragniemy, by mieszkanki i mieszkańcy mogli cieszyć się obecnością tego pięknego drzewostanu, mając jednocześnie pewność, iż są w jego pobliżu bezpieczni – mówi Tomasz Fulara, Zastępca Prezydenta Miasta Lublin ds. Inwestycji i Rozwoju.
Drzewa w centrum uwagi
W VIII edycji Zielonego Budżetu 2025 UM chce zwrócić uwagę na rolę drzew. Zgłaszany w projektach drzewostan powinien znajdować się na terenach należących do Gminy Lublin, z uwzględnieniem działek Zarządu Nieruchomości Komunalnych w Lublinie oraz przy placówkach oświatowych. Przy szkołach, ośrodkach wychowawczych jest wiele terenów zieleni z drzewami wymagającymi specjalistycznych zabiegów. Ta edycja Zielonego Budżetu umożliwia zwrócenie uwagi na to, co warto zrobić, aby poprawić jakość życia drzew, by te mogły służyć jeszcze następnym pokoleniom.
– Choć wiele lubelskich drzew wyróżnia się dobrym zdrowiem i kondycją, niektóre z nich wymagają naszej szczególnej troski. To właśnie takim okazom chcemy pomóc, by przedłużyć ich żywotność i poprawić wygląd. W ramach pielęgnacji planujemy wykonywać różnorodne zabiegi, dostosowane do potrzeb danego drzewa: od cięć sanitarnych, prześwietlających, korygujących czy formujących, które stabilizują koronę, przez stosowanie wiązań zabezpieczających przed przeciążeniami, aż po zabiegi mikoryzowe i pułapki feromonowe wspomagające ochronę przed szkodnikami – mówi Katarzyna Antoń, Miejski Architekt Zieleni, Zastępczyni Dyrektora Wydziału Zieleni i Gospodarki Komunalnej Urzędu Miasta Lublin.
Jakie drzewa można zgłaszać?
UM wskazuje na drzewa, które mogą być zgłaszane w projektach:
- rosnące na terenach należących do Gminy Lublin, w tym także Zarządu Nieruchomości Komunalnych oraz działki placówek oświatowych, mogą to być tereny przy szkołach, przedszkolach, ośrodkach wychowawczych;
- pojedyncze, soliterowe, zwracające uwagę swoimi gabarytami, ciekawym pokrojem lub drzewa powiązane z jakąś historią lub legendą;
- grupy drzew, aleje (lub ich fragmenty): drzewa przydrożne, drzewa na skwerach, w parkach lub innych terenach zieleni urządzonej, wyróżniające się spośród innych, wiekowe, wymagające pielęgnacji, która wpłynie nie tylko na poprawę stanu zdrowotnego drzewa, ale także na poprawę bezpieczeństwa użytkowników terenu;
- drzewa o szczególnych walorach estetycznych, krajobrazowych lub przyrodniczych;
- drzewa, które mogą wymagać oceny stanu zdrowotnego i zabiegów pielęgnacyjnych;
- jako priorytetowe traktowane będą wnioski wskazujące na aleje drzew lub grupy drzew w jednej lokalizacji (jednym adresie, działce, ulicy, szpalerze, alei).
Składanie wniosku
Wniosek do Zielonego Budżetu należy złożyć online za pośrednictwem portalu decyduje.lublin.eu. Powinien uwzględniać m.in. miejsce występowania drzew, krótkie uzasadnienie – dlaczego dane drzewo lub grupa drzew zostały wybrane. Dodatkowo można opisać zaobserwowany problem, np.: duży posusz, obłamane gałęzie, zagrażające złamaniem konary, gałęzie utrudniające widoczność czy swobodną komunikację, pęknięcia itp., albo zaproponować rodzaj interwencji: cięcia pielęgnacyjne, wiązania, zabiegi mikoryzowe, zabezpieczanie przed szkodnikami itp.
Ocena wniosków
Każdy wniosek zostanie przeanalizowany pod kątem formalnym (nie będą brane pod uwagę drzewa na działkach prywatnych) oraz merytorycznym, a do realizacji zakwalifikują się najbardziej priorytetowe okazy. O tym, które grupy drzew lub jakie pojedyncze egzemplarze zostaną wybrane do specjalistycznych zabiegów, zdecyduje Panel Ekspertów składający się z dendrologów, przyrodników oraz architektów krajobrazu. W ramach edycji zgłaszać można drzewa wymagające leczenia, w celu przedłużenia ich żywotności, nie zaś drzewa kwalifikujące się tylko do usunięcia.
Skład Zespołu Ekspertów:
• dr hab. Ewa Trzaskowska, profesor KUL, Katedra Kształtowania i Projektowania Krajobrazu Instytut Matematyki, Informatyki i Architektury Krajobrazu, Wydział Nauk Przyrodniczych i Technicznych Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II,
• mgr inż. Paweł Adamiec, Katedra Kształtowania i Projektowania Krajobrazu Instytut Matematyki, Informatyki i Architektury Krajobrazu, Wydział Nauk Przyrodniczych i Technicznych, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II,
• dr hab. inż. arch. Natalia Przesmycka, prof. PL, Katedra Architektury, Urbanistyki i Planowania Przestrzennego, Politechnika Lubelska,
• dr inż. Adam Gawryluk, Katedra Łąkarstwa i Kształtowania Krajobrazu, Wydział Agrobioinżynierii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie,
• dr hab. inż. Wojciech Durlak, Zakład Roślin Ozdobnych i Dendrologii, Instytut Produkcji Ogrodniczej, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie.
Harmonogram VIII edycji Zielonego Budżetu:
• składanie wniosków online: 17 stycznia – 9 lutego;
• ocena formalna: 17 lutego – 14 marca;
• możliwość odwołania się od wyników oceny formalnej: 21 marca – 28 marca;
• ocena merytoryczna: 31 marca – 30 kwietnia;
• projekty wybrane do realizacji będą znane na początku maja;
• realizację projektów będzie nadzorował Wydział Zieleni i Gospodarki Komunalnej wspierany przez inne wydziały Urzędu.
“Naturalnie, w mieście!”
Równolegle miasto kończy realizację projektów w tegorocznej VII edycji Zielonego Budżetu “Naturalnie, w mieście!”. Jedno z kryteriów oceny stanowił naturalny charakter zgłoszonych terenów – pod uwagę brane były dzikie miejskie zakątki oraz tereny będące też stanowiskiem dla różnych gatunków roślin lub zwierząt. Zgodnie z założeniami tej edycji ingerencja w tereny była niewielka, aby pozostawić je w formie jak najbardziej naturalnej.
W ramach Zielonego Budżetu 2024 zrealizowano poniższe projekty:
• Rewaloryzacja i zwiększenie bioróżnorodności ostoi biologicznej w obrębie Parku Centralnego na Felinie
• Utworzenie naturalistycznego Parku Helenów na Sławinku
• „Zielony Tunel” na ścieżce rowerowej wzdłuż Bystrzycy
• Zagajnik przy ul. Jakubowickiej
• Naturalna rzeka – fragment Doliny Czechówki od ulicy Głównej do al. Solidarności
• Dzikość Miasta. Naturalny, dziki zakątek, miejska kotlina – od strony Nadbystrzyckiej
• Park Bluszczowa i Natura
• Dziką ścieżką do Węglinka
• Realizacja koncepcji naturalistycznego zagospodarowania Wąwozu Pokolenia przy ul. Zana i ul. Nowomiejskiej
• Dwa wnioski Mapa – przewodnik po Uroczyskach miejskich w Lublinie oraz Pniaki, kłody, próchnowiska – drugie życie drewna zostały połączone. Aktualnie trwa jeszcze praca nad mapą i przewodnikiem po uroczyskach miasta, które ukażą ich wartość przyrodniczą i historyczną.
• Ponadto w wybranych lokalizacjach zamontowano 60 budek dla ptaków, 7 karmników i 5 hoteli dla owadów. Wraz z nadejściem wiosny w terenie pojawią się także tablice edukacyjne.