14 godzin temu
28 kwietnia 2023 roku weszła w życie nowelizacja ustawy wprowadzająca wymóg posiadania świadectwa charakterystyki energetycznej dla określonych nieruchomości. Od tego czasu kontrolerzy mają prawo weryfikować posiadanie tego dokumentu podczas rutynowych kontroli. Jak wygląda sytuacja po blisko dwóch latach funkcjonowania tych przepisów? Kto faktycznie musi posiadać taki dokument, a kto jest zwolniony z tego obowiązku?
Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce
Kogo dotyczy obowiązek posiadania świadectwa?
Warto podkreślić, iż obowiązek posiadania świadectwa charakterystyki energetycznej nie obejmuje wszystkich właścicieli nieruchomości w Polsce. Kluczowym kryterium warunkującym konieczność posiadania dokumentu jest sposób użytkowania budynku lub lokalu.
Świadectwo nie jest wymagane, gdy właściciel wykorzystuje budynek „na własny użytek”, czyli nie zamierza go sprzedawać ani wynajmować. Ta zasada pozwala wielu właścicielom nieruchomości uniknąć konieczności wyrabiania dodatkowej dokumentacji, jeżeli nie planują oni zmiany statusu swojej własności.
Kiedy świadectwo jest obowiązkowe?
Obowiązek przedstawienia i przekazania świadectwa charakterystyki energetycznej pojawia się w trzech konkretnych sytuacjach:
- przy zbywaniu budynku lub lokalu na podstawie umowy sprzedaży
- przy zbywaniu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu
- przy wynajmie nieruchomości
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, fakt przekazania świadectwa charakterystyki energetycznej jest odnotowywany w akcie notarialnym podczas finalizacji transakcji sprzedaży. Jest to istotny element procedury, który zapewnia, iż dokument rzeczywiście został przekazany nowemu właścicielowi.
Jeśli sprzedający nie dopełni tego obowiązku, notariusz ma prawny obowiązek pouczyć go o możliwości nałożenia kary grzywny za niewywiązanie się z tego wymogu. Ta procedura ma na celu zapewnienie wysokiego poziomu zgodności z przepisami.
System kontroli po dwóch latach
Od czasu wprowadzenia tych przepisów system kontroli został uruchomiony zgodnie z zapowiedziami. Częstotliwość kontroli jest uzależniona od mocy kotła zainstalowanego w budynku i może być przeprowadzana raz na 2, 3, 4 lub 5 lat.
Warto zauważyć, iż kontrole posiadania świadectwa charakterystyki energetycznej często realizowane są przy okazji innych rutynowych kontroli, takich jak:
- przeglądy kominiarskie
- weryfikacja zgodności używanych pieców z obowiązującymi normami emisyjnymi
- inne kontrole techniczne budynków
Inspektorzy podczas wizyt mogą sprawdzić zarówno sam fakt posiadania świadectwa, jak i jego aktualność. Dokument ten ma bowiem określony termin ważności, po upływie którego konieczne jest wyrobienie nowego.
Społeczna świadomość obowiązku
Po niemal dwóch latach funkcjonowania tych przepisów można zaobserwować wzrost świadomości społecznej dotyczącej obowiązku posiadania świadectwa charakterystyki energetycznej. Coraz więcej osób zdaje sobie sprawę, iż jest to element niezbędny przy transakcjach nieruchomościowych.
Jednocześnie wielu właścicieli nieruchomości przez cały czas ma wątpliwości dotyczące interpretacji przepisów, szczególnie w sytuacjach, gdy planują potencjalną sprzedaż lub wynajem w nieokreślonej przyszłości. Nie zawsze jasne jest dla nich, na jakim etapie planowania transakcji powinni zadbać o wyrobienie świadectwa.
Praktyczne znaczenie świadectwa
Posiadanie świadectwa charakterystyki energetycznej ma nie tylko wymiar formalny związany z uniknięciem kar. Dokument ten dostarcza cennych informacji o efektywności energetycznej budynku, co może mieć realne przełożenie na koszty eksploatacji.
Dla potencjalnych nabywców czy najemców jest to istotna informacja pozwalająca oszacować przyszłe wydatki związane z ogrzewaniem czy chłodzeniem. W dobie wzrastających cen energii, parametry energetyczne budynku stają się coraz ważniejszym czynnikiem przy podejmowaniu decyzji o zakupie lub najmie nieruchomości.
Wskazówki dla właścicieli nieruchomości
Dla właścicieli nieruchomości najważniejsze jest, by być świadomym swoich obowiązków w zakresie świadectw charakterystyki energetycznej. jeżeli planujesz sprzedaż lub wynajem swojej nieruchomości, warto z wyprzedzeniem zadbać o wyrobienie odpowiedniego świadectwa, by uniknąć potencjalnych komplikacji w trakcie transakcji i nie narażać się na kary finansowe.
Procedura uzyskania świadectwa wymaga zaangażowania uprawnionego specjalisty, który przeprowadzi odpowiednie pomiary i analizy. Koszt takiej usługi waha się w zależności od wielkości i charakteru nieruchomości, ale jest to wydatek, który może uchronić przed znacznie poważniejszymi konsekwencjami finansowymi.
Co dalej ze świadectwami?
Przepisy o świadectwach charakterystyki energetycznej wpisują się w szerszy kontekst europejskich regulacji dotyczących efektywności energetycznej budynków i są elementem strategii zmierzającej do redukcji zużycia energii oraz emisji gazów cieplarnianych.
Z tego względu można spodziewać się, iż w przyszłości znaczenie tych dokumentów będzie rosło, a kontrole ich posiadania będą kontynuowane i potencjalnie zaostrzane. Możliwe jest również, iż wraz z rozwojem europejskiej polityki klimatycznej, wymagania dotyczące efektywności energetycznej budynków będą systematycznie podnoszone.
Dla właścicieli nieruchomości oznacza to, iż inwestycje w poprawę parametrów energetycznych budynków mogą okazać się nie tylko ekologicznie odpowiedzialne, ale również ekonomicznie uzasadnione w dłuższej perspektywie czasowej.
