Ponad 950 gmin chce wspierać mieszkańców
Do 21 marca 2025 roku aż 950 gmin zgłosiło chęć udziału w nowej odsłonie programu Czyste Powietrze jako operatorzy. Oznacza to, iż ponad 38% wszystkich gmin w Polsce zamierza bezpośrednio pomagać mieszkańcom w procesie ubiegania się o dofinansowanie.
Operatorzy programu będą wspierać beneficjentów w realizacji inwestycji – od decyzji o udziale w programie, przez składanie wniosków, aż po zakończenie projektu i rozliczenie dotacji.
Gminy z dużym doświadczeniem w programie
Według danych Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, aż 85% gmin w kraju prowadzi już punkty konsultacyjno-informacyjne programu Czyste Powietrze. Władze lokalne posiadają zatem odpowiednie doświadczenie i zaplecze do objęcia nowej roli.
Pełnienie funkcji operatora ma umożliwić rozszerzenie oferowanej pomocy, szczególnie dla osób starszych i mniej zamożnych, które mogą mieć trudności z realizacją inwestycji lub padać ofiarami nieuczciwych wykonawców. W sprawie nadużyć w programie stanowcze stanowisko zajmują eksperci z branży. PORT PC organizuje wsparcie dla pokrzywdzonych z poprzednich edycji programu.
Najwyższy poziom dofinansowania tylko przez operatora
W nowej wersji programu najwyższy poziom dofinansowania, a także dotacje z prefinansowaniem, będą dostępne wyłącznie przy udziale operatora. W przypadku poziomu podwyższonego – operator będzie opcjonalny.
Tam, gdzie gminy nie zgłoszą się do pełnienia tej roli, planowane jest powierzenie obsługi wojewódzkim funduszom ochrony środowiska i gospodarki wodnej (WFOŚiGW).
Finansowanie i harmonogram działań
Podpisywanie porozumień operatorskich między gminami a wojewódzkimi funduszami zaplanowano do 31 marca 2025 roku. Drugi etap programu przewidziano do 30 czerwca 2025 roku. Na finansowanie działań operatorów w 2025 roku Narodowy Fundusz przeznaczył ponad 40 mln zł.
Gminy otrzymają wynagrodzenie w wysokości 1700 zł za skuteczne wsparcie każdego beneficjenta z najwyższym i podwyższonym poziomem dofinansowania. Działania operatorskie będą wynagradzane w formie ryczałtu, a zadania podzielono na dwa etapy z osobnym wynagrodzeniem dla wszystkich z nich.
Wiele korzyści z bycia operatorem
Udział w programie jako operator to dla gmin wiąże się z benefitami:
- wsparcie mieszkańców w uzyskaniu dotacji, w tym z prefinansowaniem,
- dodatkowe środki finansowe dla gmin,
- udział w szkoleniach przygotowanych przez NFOŚiGW i WFOŚiGW,
- współtworzenie i rozwój systemu operatorów,
- większy wpływ na eliminację nieefektywnych źródeł ciepła,
- możliwość przeciwdziałania nieuczciwym praktykom rynkowym.
Nabór gmin do programu prowadzony jest w trybie ciągłym. Każda zainteresowana jednostka samorządu terytorialnego może dołączyć i rozpocząć pełnienie roli operatora w kolejnych miesiącach.
Źródło: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
