Program polskiej energetyki jądrowej (PPEJ) nabiera tempa, ale nie brakuje wyzwań i pytań o jego przyszłość. Interpelacja posłanki Pauliny Matysiak rzuca światło na najważniejsze aspekty rozwoju energetyki jądrowej w Polsce.
Aktualizacja PPEJ i plany na przyszłość
Ministerstwo Przemysłu zapowiada, iż projekt aktualizacji Programu polskiej energetyki jądrowej zostanie przygotowany do końca listopada 2024 r. To istotny krok, który ma określić przyszłość polskiego atomu. w tej chwili planowana jest budowa dwóch elektrowni jądrowych o łącznej mocy 6-9 GW, ale realizowane są analizy dotyczące optymalnego poziomu mocy w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym.
Co ciekawe, w planach uwzględniane są nie tylko wielkoskalowe reaktory, ale także małe reaktory modułowe (SMR). Ich wykorzystanie w sektorze elektroenergetycznym może pojawić się już w połowie przyszłej dekady.
Lokalizacja i partnerzy technologiczni
Decyzja o lokalizacji drugiej elektrowni jądrowej zapadnie po zakończeniu szczegółowych badań środowiskowych i lokalizacyjnych. Spółka Polskie Elektrownie Jądrowe wznowiła prace nad zawężeniem listy PStencjalnych lokalizacji.
Warto zauważyć, iż scenariusze uwzględniające budowę elektrowni jądrowej w Koninie-Pątnowie oraz małych modułowych reaktorów jądrowych (SMR) zostały uwzględnione w aktualizacji Krajowego Planu na rzecz Energii i Klimatu.
Finansowanie i wsparcie publiczne
Rząd opracował kompleksowy mechanizm wsparcia dla projektu budowy pierwszej polskiej elektrowni jądrowej. Obejmuje on dokapitalizowanie spółki PEJ przez Skarb Państwa, udzielenie gwarancji Skarbu Państwa oraz przyznanie wsparcia cenowego w postaci dwukierunkowego kontraktu różnicowego.
Planowane jest przekazanie PEJ wsparcia publicznego w formie podwyższenia kapitału zakładowego na przygotowanie i realizację EJ1 w wysokości maksymalnie 60,2 mld zł w latach 2025-2030.
Wyzwania technologiczne i rynkowe
Jednym z kluczowych wyzwań jest zabezpieczenie dostaw kluczowych komponentów i urządzeń. Za to zadanie po podpisaniu umowy EPC będzie odpowiadało konsorcjum amerykańskich firm Westinghouse i Bechtel.
Rząd przykłada dużą wagę do udziału polskich firm w projekcie. Od 2015 r. realizowane są cykliczne seminaria techniczne i szkolenia dla polskich przedsiębiorstw, mające na celu przygotowanie ich do współpracy z sektorem jądrowym.
Projekt Konin-Pątnów — niepewna przyszłość
Projekt budowy elektrowni jądrowej w Koninie-Pątnowie, realizowany przez PGE i ZE PAK we współpracy z koreańską KHNP, stoi pod znakiem zapytania. Choć koszt studium wykonalności jest wyższy niż zakładane 50 mln zł, a jego realizacja miałaby potrwać około 13 miesięcy, to decyzja o jego rozpoczęciu jeszcze nie zapadła.
Rząd podkreśla, iż jest to projekt biznesowy, a jego realizacja zależy od decyzji podmiotów komercyjnych. Jednocześnie zaznacza, iż priorytetem jest budowa dwóch wielkoskalowych elektrowni jądrowych zgodnie z PPEJ.
Przyszłość polskiej energetyki
Narodowe Centrum Analiz Energetycznych, działające w strukturach Polskich Sieci Elektroenergetycznych, prowadzi analizy dotyczące przyszłego zapotrzebowania na moc i technologie wytwarzania energii. Wyniki tych analiz są uwzględniane w pracach nad aktualizacją strategicznych dokumentów rządowych.
Przyszły miks energetyczny Polski będzie zależał od wielu czynników, w tym poziomu zapotrzebowania na energię, rozwoju infrastruktury sieciowej, dostępności źródeł bilansowych i magazynowych dla OZE, cen energii i tempa realizacji projektów.
Podsumowanie
Rozwój energetyki jądrowej w Polsce to ambitne przedsięwzięcie, które może znacząco wpłynąć na przyszłość polskiego sektora energetycznego. Choć plany są imponujące, to realizacja projektów jądrowych wiąże się z wieloma wyzwaniami technologicznymi, finansowymi i regulacyjnymi. Najbliższe miesiące i lata pokażą, czy Polska zdoła skutecznie wdrożyć swój program jądrowy i jaką rolę odegra atom w transformacji energetycznej kraju.