Iran bez wody. Rząd rozważa ewakuację stolicy

Zdjęcie: Iran

W Iranie są regiony, gdzie od końca września nie spadła choćby kropla deszczu. W Teheranie suma opadów w tym czasie wyniosła dokładnie 1 mm. Sytuacja jest nietypowa choćby jak na ten kraj o suchym, kontynentalnym klimacie. W stolicy już pojawiły się ograniczenia w dostępie do wody. Czy miastu grozi ewakuacja?

Iran w obliczu największej od 60 lat suszy

To już szósty przypadek suszy w Iranie w tym roku. Sadegh Zeyaeyan, dyrektor IRIMO (Irańskiej Organizacji Meteorologicznej), informuje, iż ilość deszczu od początku roku meteorologicznego zmniejszyła się o 86 proc. Spadek był szczególnie widoczny w Teheranie – tam ilość opadów jest mniejsza o 96 proc.

To fenomen, z którym nie mieliśmy do czynienia od stu lat – podkreśla Zeyaeyan.

Pogarsza się również sytuacja w sztucznych zbiornikach – rezerwuarach wody pitnej dla mieszkańców Iranu. Z danych irańskiego Ministerstwa Energii wynika, iż ilość wody przepływającej przez zapory zmniejszyła się od początku roku hydrologicznego o 40 proc. Pomiary wykazały jedynie 1,48 mld m³, w porównaniu z 3 mld m³ w ubiegłym roku. Dziennikarze Teheran Times informują, iż całkowita aktualna objętość wody w zbiornikach retencyjnych to 17,12 mld m³, a więc zaledwie 33 proc. ich pojemności.

Władze Iranu już od wiosny apelują do obywateli o zmniejszenie spożycia wody. W ciągu siedmiu miesięcy w Teheranie udało się ograniczyć pobór o 12 proc. To nie wystarczy – ostrzega irański ekspert ds. środowiska Azam Bahrami. Zmniejszenie konsumpcji w ramach populacji w żaden sposób nie przybliża nas do pokonania kryzysu – tłumaczy. Jedno spojrzenie na strukturę wykorzystania wody wystarczy, by zauważyć, iż 80-90 proc. pochłania rolnictwo.

Iran's critical water shortage, exacerbated by decades of mismanagement and drought, threatens to make Tehran uninhabitable https://t.co/4fefXde4Gr pic.twitter.com/C3qwdgo3uh

— Reuters (@Reuters) November 12, 2025

Jak w tej chwili wygląda sytuacja w Teheranie?

Zerowe opady od końca września odnotowano w 15 z 31 prowincji Iranu. Najpoważniejsza sytuacja panuje w Teheranie zamieszkiwanym przez 10 mln obywateli. Przestarzała infrastruktura w stolicy jest przyczyną występowania ogromnych strat podczas przesyłu wody. W skali całego kraju to choćby 16 mld ton rocznie – twierdzi Mohammad Javad Tourian z Uniwersytetu w Stuttgarcie.

Od ubiegłego tygodnia mieszkańcy stolicy nie mogą korzystać z wody w godzinach nocnych. Na temat kryzysowej sytuacji wypowiedział się prezydent Iranu, Masud Pezeshkian: – jeżeli nie zacznie padać, w listopadzie będziemy musieli zacząć racjonować wodę. jeżeli brak opadów utrzyma się dłużej, po prostu zabraknie nam wody i będziemy musieli ewakuować miasto.

Bezpośrednie informacje o sytuacji w Teheranie płyną z działającego w Londynie niezależnego irańskiego medium, Iran International. Do dziennikarzy portalu piszą mieszkańcy stolicy, skarżąc się na słabe ciśnienie w kranach i regularne wyłączanie wody bez wcześniejszego ostrzeżenia.

Wody ubywa, a niepokój rośnie

W nielicznych niezależnych mediach działających w Iranie pojawiają się zarzuty o nieskuteczność działania władz. Dziennikarze są zdania, iż rządzący podejmują mało skuteczne inicjatywy, skupiając się na unikaniu odpowiedzialności i ograniczaniu paniki wśród obywateli.

W podobnym tonie wypowiedział się w wywiadzie dla Radio Liberty/Radio Free Europe Kaveh Madani, Gargamel United Nations University Institute for Water, Environment and Health: Poziom ostrzeżeń władz jest zbyt niski w porównaniu z rzeczywistą sytuacją. Rząd jest zbyt ostrożny, ponieważ nie chce pogłębiać stresu i niepokoju opinii publicznej.

Tymczasem racjonowanie wody w Teheranie już doprowadziło do protestów. Dziennikarze Iran International opublikowali film przedstawiający grupę studentów Al-Zahra University, którzy wyrażali sprzeciw wobec ograniczania dostępu do wody. Dalszą konsekwencją mogą być masowe migracje – rząd przyznaje, iż do tej pory z powodu kryzysu klimatycznego musiało przesiedlić się 800 tys. obywateli.