Nowy rozdział w gospodarce odpadami komunalnymi na Pomorzu
24 marca 2025 r. oficjalnie otwarto Port Czystej Energii – instalację termicznego przekształcania odpadów komunalnych (ITPOK) w Gdańsku. Inwestycja zabezpieczy potrzeby Gdańska oraz 40 pomorskich gmin w zakresie zagospodarowania trudnych odpadów na kolejne dekady.
– Gdańsk i blisko 40 partnerskich gmin z Pomorza, mają zagwarantowane zagospodarowanie uciążliwych odpadów na najbliższe dziesiątki lat – powiedział szef Portu Czystej Energii, Sławomir Kiszkurno.
Nowy zakład nie tylko unieszkodliwia odpady nienadające się do recyklingu, ale także pozwala na ich przekształcenie w energię elektryczną i ciepło.
– Otwarciem Portu Czystej Energii rozwiązujemy jednocześnie trzy kwestie związane z gospodarką odpadami komunalnymi: bezpiecznie je zagospodarowujemy i jednocześnie uzyskujemy energię i ciepło z odpadów – zaznaczyła prezydent Aleksandra Dulkiewicz.
Port Czystej Energii jest 10. instalacją tego typu w Polsce. W całej Europie działa ich około 500. Takie inwestycje postrzegane są jako najważniejsze dla zamknięcia systemów gospodarowania odpadami w gminach.
Źródło: Port Czystej EnergiiPodsumowanie gorących rozruchów
W ramach testów przeprowadzonych między lipcem a grudniem 2024 r. spalono 41000 ton odpadów. Wytworzono z nich 10000 MWh energii elektrycznej. Taka ilość pozwoliłaby zasilić Gdańskie Autobusy i Tramwaje przez 3,5 miesiąca.
Po zakończeniu testów, 5 lutego 2025 r., rozpoczęto regularną eksploatację instalacji. w tej chwili zakład przyjmuje odpady z systemu komunalnego i produkuje energię oraz ciepło.
Port Czystej Energii w liczbach
Rocznie Port Czystej Energii będzie przekształcać 160000 ton odpadów, których nie można poddać recyklingowi. Produkcja energii elektrycznej wyniesie 114000 MWh rocznie, a energii cieplnej – 509000 GJ. Wyprodukowana energia elektryczna wystarczy na zasilenie oświetlenia ulicznego Gdańska przez 6,5 roku. Ilość wytwarzanego ciepła pokryje zapotrzebowanie 70000 gospodarstw latem oraz 19000 gospodarstw zimą.
Korzyści środowiskowe i strategiczne
Obecność ITPOK umożliwia gminom realizację założeń gospodarki o obiegu zamkniętym. Instalacje te pomagają ograniczać ilość składowanych odpadów i wspierają cele unijnej polityki energetycznej.
– Bardzo ważne jest byśmy decentralizowali źródła energii. Inwestycje takie jak ta, potrzebne są w całym kraju – powiedziała wojewoda pomorska Beata Rutkiewicz.
Finansowanie projektu
Całkowity koszt inwestycji wyniósł około 800 mln zł. Dofinansowanie z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko wyniosło ponad 270 mln zł. Pozostałe środki pochodziły z pożyczki z NFOŚiGW oraz kredytów z PKO BP S.A. Wartość netto projektu to 662996523,06 zł.
– Bez wsparcia funduszy unijnych, bez zaangażowania Unii Europejskiej nie udałoby się nam przeprowadzić tak dużej inwestycji – podkreślił wiceminister Jacek Karnowski.
Budowa Portu Czystej Energii to efekt długoletnich działań na poziomie lokalnym.
– Są w Polsce odważne samorządy, które podejmują ważne decyzje. To długofalowe działanie – wskazał marszałek województwa pomorskiego Mieczysław Struk.
Źródło: Port Czystej Energii (komunikat prasowy), oprac. własne.
