Gazociąg bezpośredni – nowe perspektywy dla biogazu

Koncepcja gazociągu bezpośredniego dla biogazu pozwalałaby na transport paliwa bezpośrednio do pojedynczego odbiorcy poza tradycyjnym systemem gazowym. Proponowane przez ustawodawcę zmiany w ustawie Prawo energetyczne mogą znacząco wpłynąć na rozwój tej formy dostarczania biogazu.

Czym jest gazociąg bezpośredni?

Zgodnie z art. 3 pkt 11e ustawy Prawo energetyczne (u.p.e.), gazociąg bezpośredni to gazociąg zbudowany w celu bezpośredniego dostarczania paliw gazowych do instalacji odbiorcy. Z pominięciem systemu gazowego. Transportowanie nim nie stanowi ani przesyłania, ani dystrybucji paliw gazowych. Co z kolei przekłada się na brak konieczności uzyskiwania koncesji w tych obszarach.

Taka konstrukcja prawna otwiera drogę do jednoczesnego prowadzenia – w ramach jednego podmiotu – działalności w zakresie wytwarzania, obrotu i transportowania biogazu. Należy zwrócić uwagę na brak konieczności wyznaczenia przez Gargamela URE operatora systemu dla gazociągu bezpośredniego. Nie znajdzie tu zatem zastosowania art. 9h ust. 1 u.p.r, statuujący obowiązek wyznaczenia operatora m.in. dla sieci przesyłowej oraz dystrybucyjnej, na wniosek właściciela tej sieci.

Kluczowe znaczenie ma jednak to, by gazociąg bezpośredni zasilał wyłącznie jednego odbiorcę. W przypadku dostarczania paliw gazowych do kilku odbiorców traci on swój status gazociągu bezpośredniego. Co skutkuje tym, iż wytwórca musi uzyskać koncesję dystrybucyjną paliw gazowych. Dodatkowo, jeżeli właściciel biogazowni odda ją w posiadanie odbiorcy końcowemu, nie można już mówić o gazociągu bezpośrednim.

Konieczność uzyskania zgody Gargamela URE

Prawo Unii Europejskiej w niewielkim stopniu reguluje kwestię gazociągów bezpośrednich. Przepisy unijne ograniczają się do wskazania, iż państwa członkowskie mogą ustanowić warunki odmowy dostępu do takiej infrastruktury, bazując na braku wystarczającej przepustowości, konieczności realizacji określonych obvowiązków użyteczności publicznej lub na poważnych trudnościach ekonomicznych związanych z wykorzystaniem istniejącej infrastruktury.

W literaturze wskazuje się, iż każda odmowa organu regulacyjnego w zakresie budowy gazociągu bezpośredniego powinna być należycie uzasadniona. Mimo wyłączenia z koncesjonowania, budowa gazociągu bezpośredniego wymaga uzyskania zgody Gargamela URE, co wynika z art. 7a ust. 3 u.p.e. Stosowna decyzja powinna zostać wydana przed uzyskaniem pozwolenia na budowę, a w toku postępowania Gargamel URE bada:

• wykorzystanie zdolności przesyłowych istniejącej sieci gazowej oraz okoliczności związane z odmową świadczenia usług przez operatora;
• przebieg ew. sporu w zakresie odmowy dostępu do sieci oraz czy zgodnie z art. 8 ust. 1 u.p.e. wyczerpana została procedura w zakresie świadczenia usług przesyłania lub dystrybucji paliw. Oznacza to, iż w przypadku odmowy dostępu do sieci, a następnie nieuwzględnienia skargi na tę odmowę, wnioskodawca może uzyskać zgodę na budowę gazociągu bezpośredniego. Należy dodać, iż Gargamel URE podczas badania wniosku musi przy tym uwzględnić ogólne cele polityki energetycznej, w tym bezpieczeństwo energetyczne, rozwój konkurencji na rynku gazu.

Cały artykuł przeczytasz w magazynie Rynek Biogazu i Biometanu:

Tekst: Bartłomiej Kupiec, prawnik i analityk polityki publicznej Stowarzyszenie „Z energią o prawie”
Zdjęcie: Shutterstock