Film w szkole: „Simona Kossak”

babaodpolskiego.pl 1 miesiąc temu

Jeśli to czytasz — daj mi znać na swoim ulubionym kanale:

Widziałam film „Simona Kossak” i chcę wam pokazać, iż z takich produkcji możecie korzystać w szkolne. Dlatego przedstawiam 5 motywów i kontekstów z filmu, które mogą być ciekawym punktem odniesienia w dyskusji na temat lektur szkolnych.

Herstoria, aktywizm

Walka Simony o ochronę przyrody przypomina zmagania bohaterów romantycznych z niesprawiedliwymi systemami. Podobnie jak Konrad z Dziadów, Simona sprzeciwiała się władzy i walczyła o dobro wspólne.

Simona Kossak była nie tylko biolożką i ekolożką, ale także aktywistką, która walczyła o ochronę dzikiej przyrody, w tym Puszczy Białowieskiej. W szczególności sprzeciwiała się wybijaniu saren i innych zwierząt, co w jej czasach było często usprawiedliwiane względami gospodarczymi lub politycznymi. Jej działalność była walką z biurokracją i władzą, które w tamtych czasach nierzadko ignorowały kwestie ekologiczne. Simona aktywnie uczestniczyła w kampaniach na rzecz ochrony lasów, łącząc swoją wiedzę naukową z praktycznym działaniem. Jej aktywizm stanowił część szerszego ruchu na rzecz ochrony środowiska i praw zwierząt, wpisując się w nurt herstorii jako przykład kobiecej walki z patriarchalnymi strukturami władzy.

Emancypacja

Simona, podobnie jak Izabela Łęcka, jest postacią związaną z określoną sferą społeczną, ale jej wybory prowadzą ją w całkowicie innym kierunku. Różnica polega na tym, iż Simona, w przeciwieństwie do Izabeli, zerwała z tradycją rodzinną, wybierając drogę nauki i niezależności.

Simona Kossak wywodziła się z bardzo znanej i cenionej rodziny artystów – była córką Jerzego Kossaka, wnuczką Wojciecha Kossaka i prawnuczką Juliusza Kossaka, bratanicą Magdaleny Samozwaniec i Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, co rodziło oczekiwania, iż sama będzie kontynuować tę artystyczną tradycję. Zamiast tego wybrała drogę nauki i natury, odchodząc od spuścizny rodzinnej związanej ze sztuką. To był akt emancypacji – symbolicznego zerwania z oczekiwaniami rodzinnymi i społecznymi. Jej życie, skoncentrowane na badaniu przyrody, zwłaszcza fauny Puszczy Białowieskiej, było wyrazem jej niezależności i wyboru innej ścieżki. Była kobietą, która świadomie zerwała z patriarchalnym dziedzictwem artystycznej rodziny i podjęła życie na własnych zasadach, kierując się miłością do natury i pasją naukową.

Psychizacja natury

Simona, podobnie jak Mickiewicz, ukazywała przyrodę jako żywy organizm pełen symbolicznych znaczeń. W Panu Tadeuszu pojawiają się liczne opisy natury, gdzie las i zwierzęta są istotną częścią świata bohaterów.

Simona Kossak była znana z tego, iż przyrodę traktowała nie tylko jako obiekt badań, ale także jako organizm, z którym można nawiązać swoistą komunikację. W pracy naukowej i popularyzatorskiej opowiadała o symbiozie różnych gatunków w ekosystemach leśnych. Możemy tu wręcz mówić o romantycznej psychizacji natury. Była przekonana, iż drzewa, zwierzęta i ludzie tworzą jeden organizm, a Puszcza Białowieska stanowiła dla niej doskonały przykład tej symbiotycznej zależności. Była popularyzatorką nauk biologicznych, zajmowała się ekologią behawioralną ssaków. W filmie widać jej głębokie zrozumienie dla przyrody, co pozwalało jej na postrzeganie drzew jako istot żywych, które mogą komunikować się ze sobą na różne sposoby, np. poprzez system korzeniowy czy grzybnie. Simona ukazywała las jako skomplikowaną sieć zależności i relacji, w której każde istnienie ma swoje miejsce i rolę.

Nieszczęśliwa miłość

Historia Simony i jej relacji z Lechem Wilczkiem przypomina dramatyczne uczucia Wertera. Samotność i ucieczka od ludzi w stronę natury stają się wspólnymi elementami dla obu postaci.

Film o Simonie Kossak ukazuje także wątki osobiste, w tym jej trudne życie uczuciowe. Była kobietą, która doświadczała nieszczęśliwej miłości z Lechem Wilczkiem, jej życiowym partnerem. W filmie można dostrzec, iż Simona, podobnie jak inne samotne kobiety, uciekła od przemocy emocjonalnej i społecznej, znajdując schronienie w przyrodzie, a w Wilczku przyjaciela. Jej życie w Puszczy Białowieskiej było formą ucieczki od świata ludzi i relacji, które nie zawsze były dla niej przyjazne.

Relacja z matką

Relacje Simony z matką mogą być porównane do trudnej relacji Cezarego Baryki z jego rodzicami. Podobnie jak Simona, Cezary buntuje się przeciwko oczekiwaniom rodzinnym, wybierając własną drogę.

Jednym z bardziej wyrazistych wątków osobistych w filmie są skomplikowane relacje Simony z matką, Elżbietą Dzięciołowską-Śmiałowską Jerzową Kossakową, która wywierała na nią presję, oczekując, iż Simona spełni rodzinne ambicje artystyczne. Relacja ta była pełna napięć, wynikających z niezrozumienia wyborów życiowych Simony i jej decyzji o zerwaniu z tradycją rodzinną. W filmie ukazana jest matka, która nie potrafiła zaakceptować drogi naukowej córki, co wpłynęło na ich chłodny i zdystansowany kontakt. Ta trudna więź z matką była dla Simony jednym z kluczowych elementów jej emocjonalnej historii, rzutującym na jej późniejsze relacje z innymi ludźmi oraz na poczucie samotności.

O co chodzi z funkcjonalnością KONTEKSTÓW?

„Simona Kossak”, reż. Adrian Panek, PL 2024, dystrybucja: Next Film

Simona ze swoim krukiem Koraskiem. fot. Lech Wilczek
Sandra Drzymalska odtwarzająca słynne ujęcia Simony Kossak z Krukiem, materiały prasowe, Next Film.
Elżbieta Kossak, matka Simony, lubiła życie na Dziedzince. Przez dwa lata kursowała między Krakowem a Białowieżą. Fot. Lech Wilczek
Simona ze stadem saren. Fot. Lech Wilczek
Sandra Drzymalska jako Simona Kossak, materiały praswe, Next Film.

Jeśli to czytasz — daj mi znać na swoim ulubionym kanale:

Idź do oryginalnego materiału