W Polsce XXI wieku w skrajnym ubóstwie nadal żyje 1,8 mln osób. Mają średnio 20 zł dziennie

1,8 mln Polaków żyje w skrajnym ubóstwie, dysponując średnio kwotą 20 zł dziennie - wynika z badania przeprowadzono na zlecenie Szlachetnej Paczki. Raport zwraca uwagę na rosnące regionalne nierówności oraz biedę w najbogatszych miastach kraju.

"Osoby żyjące w skrajnym ubóstwie w Polsce, a jest ich 1,8 mln, dysponują średnio kwotą 20 zł dziennie, co oznacza, że ich roczna siła nabywcza wynosi zaledwie ok. 7300 zł" - wskazała w komunikacie Szlachetna Paczka, powołując się na wyniki przeprowadzonego na jej zlecenie badania.

Raport dotyczy problemu nierówności społecznych. W badaniu wzięto pod uwagę siłę nabywczą, która precyzuje, ile rocznie Polacy mogą przeznaczyć pieniędzy na: żywność, mieszkanie, energię, usługi, transport, urlopy - po odjęciu podatków i składek. Autorzy raportu wskazują, że między stolicą kraju a jego najbiedniejszymi rejonami istnieje finansowa przepaść, mimo że koszyk podstawowych produktów czy opłat za energię elektryczną lub gaz w całym kraju są podobne.

Według badania w 2023 roku średnia siła nabywcza na mieszkańca Polski wyniosła niemal 11 tys. euro, tj. prawie 50 tys. zł, przy czym 83 powiaty przekraczały krajową średnią, a w 297 powiatach była ona niższa.

Zgodnie z raportem w rankingu powiatów w Polsce przewodzi Warszawa, gdzie średnia siła nabywcza na mieszkańca wyniosła 17 980 euro (ponad 76 tys. zł), prawie o 65 proc. powyżej średniej krajowej. W czołówce najbogatszych miast znalazły się także Sopot, po nim Wrocław, Katowice, Poznań i Kraków. Natomiast w najbiedniejszym powiecie kolneńskim (woj. podlaskie) siła nabywcza na mieszkańca wyniosła 6 765 euro (ok. 29 tys. zł). Oznacza to, że mieszkańcy tego powiatu mają o 38 proc. mniej środków na wydatki niż przeciętny Polak.

Autorzy raportu zwracają również uwagę na nierówności w obrębie miast. Według analizy w 2022 r. 3,4 proc. Polaków korzystało ze środowiskowej pomocy społecznej, z czego ponad połowę - 52,4 proc. - stanowili mieszkańcy miast. Było to 682,8 tys. osób.

"Mimo tego że mieszkańcy tych miast dysponują największą siłą nabywczą, to wśród nich, często niezauważalnie, koegzystują osoby potrzebujące pomocy" - zaznaczyła w komunikacie Szlachetna Paczka. Dodała, że w minionej edycji akcji jej wolontariusze dotarli z pomocą do 17 tys. rodzin, w tym osób żyjących w miastach uznawanych za najbogatsze. W Warszawie pomoc od darczyńców Szlachetnej Paczki otrzymało 2169 osób, m.in. 17 rodzin w warszawskim Wilanowie. W Krakowie wolontariusze odwiedzili 37 rodzin mieszkających w ścisłym centrum Krakowa. "Rodziny włączone do Szlachetnej Paczki w 2023 roku dysponowały średnio kwotą 17 zł na dzień na osobę" - podano w informacji prasowej.

Raport przytacza także szacunki Ministerstwa Pracy, zgodnie z którymi w 2024 r. 3,6 mln osób w Polsce będzie pracowało za tzw. najniższą krajową wynoszącą 4242 zł brutto (3221,98 zł netto). "Osoby biedne – wbrew stereotypom – często nie są bezrobotne, lecz pracują na nisko opłacanych stanowiskach" - zaznaczono, dodając "problemem nie jest brak zatrudnienia, ale praca za najniższe wynagrodzenie".

Z badania przeprowadzonego na zlecenie Szlachetnej Paczki wynika m.in, że na granicy biedy żyje 13,7 proc. Polaków. 3 proc. nie stać na podstawowe zakupy, 5 proc. nie kupuje mięsa, ryb i owoców. 7 proc. Polaków nie stać na bieżące opłaty za media i żyje w zimnie, a 8 proc. ma problemy z regulowaniem czynszu. Wykupienie leków na receptę stanowi problem dla 8 proc., a prawie połowy Polaków nie stać na korzystanie z prywatnej opieki zdrowotnej – nie są w stanie zapłacić za wizytę u lekarza poza NFZ. Podobne ograniczenia dotyczą remontu mieszkania czy zakupu wyposażenia - wydatkiem poza zasięgiem dla 16 proc. Polaków jest pralka, a dla 17 proc. lodówka.

autorka: Julia Kalęba