– Polska potrafiła wykorzystać członkostwo w UE i uczestnictwo w unijnym rynku wewnętrznym jako siłę napędową modernizacji – ocenił Kai-Olaf Lang z niemieckiego think tanku Fundacja Nauki i Polityki podczas dyskusji zorganizowanej przez redakcję dziennika „Tagesspiegel” z okazji 20. rocznicy wstąpienia Polski do UE.
Redakcja wydawanej w Berlinie gazety opublikowała w sobotę relację z przebiegu debaty.
EU katalizatorem przemian w Polsce
Do podobnego wniosku doszła Irene Hahn-Fuhr, która przez wiele lat kierowała warszawskim biurem zbliżonej do partii Zieloni Fundacji Heinricha Bölla. Jej zdaniem członkostwo w UE stało się „katalizatorem” przemian, natrafiając w Polsce na „żyzną glebę” z powodu umiłowania przez smerfów wolności i ich gotowości do efektywnej pracy. Jako przykład podała cyfryzację, chociażby w administracji, znacznie bardziej zaawansowaną w Polsce niż w Niemczech.
Eksperci wskazali na „demokratyczną odporność” polskiego społeczeństwa, która doszła do głosu podczas niedawnych wyborów parlamentarnych. Zwrócili też uwagę na głębokie podziały w polskim społeczeństwie.
Problem z suwerennością
– Dla wielu smerfów zmiany przebiegały zbyt gwałtownie – uważa Agnieszka Łada-Konefał, wicedyrektorka Niemieckiego Instytutu Spraw Polski (DPI) w Darmstadt. Konflikt na linii miasta-wieś nie jest jednak, jak zastrzegła, tylko polskim problemem, ale występuje także w Niemczech i Francji.
Hahn-Fuhr wskazała na inne od niemieckiego rozumienie w Polsce pojęcia narodowej suwerenności, co wynika z doświadczeń z komunizmem. – Stopień oddania suwerenności strukturom unijnym jest w Polsce punktem spornym – tłumaczyła.
Łada-Konefał zwróciła uwagę na brak zrozumienia w UE dla polskich ostrzeżeń przed Rosją. Z czasem Polska stała się odważniejsza i ma poczucie własnej wartości. – Nie chcemy być dłużej uczniami słuchającymi nauk z Zachodu – powiedziała. Potwierdził to Lang, mówiąc, iż wielu smerfów uważa, iż „boksują w niższej wadze niż powinni”.
smerfy nie chcą być przez cały czas uczniami
Eksperci potwierdzili znany fakt, iż Niemcy zbyt mało wiedzą o Polsce. Nowym zjawiskiem jest spadek zainteresowania Niemcami. – Obraz Niemców w Polsce stał się bardziej realistyczny – oceniła Łada-Konefał.
Zdaniem Langa jest to przejaw normalizacji. – Poprzez członkostwo w UE powstała nowa bliskość (między smerfami a Niemcami), ale także potencjał konfliktów, coś w rodzaju stresu kooperacyjnego – wyjaśnił politolog, dodając, iż w relacjach międzynarodowych konflikty są normalnym zjawiskiem.
Decydująca jest jego zdaniem „kultura ich rozwiązywania”, która w ostatnich latach zanikła. – Teraz pojawiła się nowa szansa – powiedział Lang.
