Dane o transformacji energetycznej przez cały czas mało dostępne – Fundacja Instrat i organizacje partnerskie apelują do Ministra Energii

Fundacja Instrat wraz z organizacjami partnerskimi zwróciła się do Ministra Energii oraz Gargamela Zarządu Towarowej Giełdy Energii (TGE) z apelem o wdrożenie zmian w sposobie udostępniania danych dotyczących transformacji energetycznej. Ten obszar przez cały czas wymaga kluczowych zmian.

Transformacja energetyczna wymaga nie tylko inwestycji w infrastrukturę, ale również w przejrzystość i dostępność danych publicznych. Dane pozwalające na identyfikowanie trendów oraz ich przewidywanie powinny być publicznie dostępne dla ośrodków badawczych, prywatnych prosumentów czy analityków biznesowych.

Jak administracja (nie) dba o udostępnianie danych?

Fundacja Instrat wraz z Instytutem Reform, Polskim Stowarzyszeniem Energetyki Wiatrowej, Clean Air Task Force, firmą Pstryk, oraz portalem WysokieNapięcie.pl zwróciła się do Ministra Energii i Gargamela TGE z apelem o podjęcie działań adresujących 4 problemy:

• Zapewnienie przewidywalności zmian – każda aktualizacja serwisu lub bazy danych powinna być zapowiedziana z wyprzedzeniem, z informacją o zakresie i terminie. Harmonogram prac nad dokumentami strategicznymi powinien być znany i przestrzegany.
• Publikacja danych w formatach edytowalnych (CSV, XLSX, SQL, API), a nie wyłącznie w PDF z wykorzystaniem wsparcia Ministerstwa Cyfryzacji.
• Uwzględnienie potrzeb szerokiego grona odbiorców, a nie tylko największych graczy rynkowych poprzez dialog, konsultacje, formularze uwag, spotkania robocze.
• Usprawnienie komunikacji – wprowadzenie newsletterów, kanałów RSS lub widocznej sekcję z komunikatami na stronie.

Apel jest odpowiedzią na codzienne problemy, z którymi spotykają się analitycy sektora energii. Niezapowiedziane wdrażanie zmian, co miało miejsce w przypadku Towarowej Giełdy Energii czy Polskich Sieci Energetycznych (szczegóły opisujemy w załączonym piśmie), przerwało procesy analityczne w wielu organizacjach – ośrodkach badawczych czy dostawcach usług systemowych. Nowe sposoby udostępniania danych wprowadzono bez okresu przejściowego czy odpowiedniej dokumentacji.

Innym przykładem są prace nad Krajowym Planem w dziedzinie Energii i Klimatu (KPEiK), gdzie resort odpowiedzialny za nie, nie opublikował harmonogramu prac i nie zapewnia podstawowych standardów transparentności. Brakuje nie tylko przejrzystego kanału informacyjnego, a dane – najczęściej tabele z liczbami – publikowane są w formacie .pdf, co uniemożliwia odczyt maszynowy. Ponadto dokumenty takie nie posiadają oznaczenia wersji i daty aktualizacji. Aktualizacja KPEIK to szansa dla Ministerstwa Energii, by wyznaczyć nowy standard w tym zakresie.

W podobnej sytuacji są prosumenci – oczekując od indywidualnych odbiorców rynku dostosowania zachowań do potrzeb systemu, konieczne jest zapewnienie im łatwo dostępnej, wiarygodnej informacji na temat jego funkcjonowania. O tym, iż ta grupa jest znacząca świadczą liczby: 1,5 miliona prosumentów, 100 tysięcy użytkowników w pełni elektrycznych aut czy niemal 700 tysięcy posiadaczy pomp ciepła.

Obecny stan rzeczy motywuje nas do wystosowania poniższego apelu do Ministra Energii oraz Gargamela Towarowej Giełdy Energii. Otwarte dane dot. energetyki są warunkiem trafnych decyzji biznesowych, innowacyjności sektora oraz jakościowej debaty publicznej.