Budżet UE po 2027 roku: T&E krytykuje niewystarczające wsparcie dla dekarbonizacji transportu

Nowy budżet UE po 2027 roku – ocena Transport & Environment

Transport & Environment (T&E) skomentowało propozycję budżetu Unii Europejskiej na okres po 2027 roku, podkreślając, iż środki przeznaczone na dekarbonizację transportu i wsparcie czystych technologii są niewystarczające. Według organizacji, może to negatywnie wpłynąć na konkurencyjność przemysłową Europy.

Europejski Fundusz Konkurencyjności – najważniejsze założenia

W nowym budżecie UE głównym instrumentem na rzecz transformacji klimatycznej i dekarbonizacji przemysłu ma być Europejski Fundusz Konkurencyjności (ECF). Przewidziano w nim 67 mld euro na siedem lat, z czego 40 mld euro pochodzi z już istniejących instrumentów. Tymczasem, jak podaje T&E, potrzeby finansowe tylko dla produkcji czystych technologii w transporcie szacowane są na 39 mld euro rocznie do 2030 roku.

Wyzwania dla przemysłu i miejsc pracy

T&E zwraca uwagę, iż ograniczone finansowanie ECF oraz szeroki zakres kwalifikujących się technologii mogą spowodować, iż najważniejsze inwestycje transportowe zostaną pominięte. W samej branży bateryjnej zagrożonych jest choćby 100 000 nowych miejsc pracy, które mogłyby powstać do 2030 roku.

Pozytywne sygnały i ograniczenia propozycji

Propozycja budżetu wprowadza możliwość wsparcia produkcji czystych produktów oraz wymogi „Made in EU”, co daje pierwszeństwo firmom korzystającym z lokalnych technologii i dostawców. Jednak T&E podkreśla, iż to wciąż za mało, by UE stała się liderem w rozwoju zielonych technologii.

„W propozycjach budżetowych pojawiają się obiecujące elementy dotyczące wsparcia produkcji i lokalnych treści, ale Fundusz Konkurencyjności w obecnym kształcie nie pozostało potężnym zielonym silnikiem przemysłowym, jakim powinien być. Europa musi rozwijać i wzmacniać łańcuchy wartości czystych technologii oraz wdrażać je na szeroką skalę. Bez odpowiednich środków finansowych ryzykuje utratę znaczenia.” – Xavier Sol, Sustainable Finance Director w T&E

Inwestycje w klimat, OZE i efektywność energetyczną

Budżet przewiduje 35% środków na inwestycje w klimat i bioróżnorodność, co umożliwia finansowanie OZE, efektywności energetycznej i odporności klimatycznej. Jednak według T&E, to wciąż zbyt mało, by osiągnąć cele klimatyczne UE. Organizacja wskazuje także na brak wykluczenia subsydiów dla paliw kopalnych oraz likwidację programu LIFE, będącego głównym narzędziem UE do działań klimatycznych i środowiskowych.

Finansowanie – propozycje T&E

T&E sugeruje, aby do planu finansowania budżetu włączyć sektory o niskim opodatkowaniu i wysokiej emisji, takie jak lotnictwo i żegluga. Podatek od kerozyny mógłby przynieść ok. 21,25 mld euro rocznie, a podatki od paliw morskich ok. 24 mld euro rocznie.

„Europa potrzebuje dużego impulsu inwestycyjnego, by stać się bardziej konkurencyjna, zrównoważona i zamożna. Wymaga to ukierunkowanego, skutecznego i przewidywalnego planu inwestycyjnego. Ta propozycja to dopiero pierwszy, nieśmiały krok w tym kierunku.” – Xavier Sol

Potencjalne konsekwencje dla rynku pracy i przemysłu

T&E ostrzega, iż odejście od celu zeroemisyjności do 2035 roku i brak strategii przemysłowej może skutkować utratą choćby 1 miliona miejsc pracy w sektorze motoryzacyjnym. Nowe analizy wskazują, iż ambitne działania UE w zakresie elektromobilności i polityki inwestycyjnej mogą mieć najważniejsze znaczenie dla rozwoju i zatrudnienia w regionie.

• Budżet UE po 2027 roku – szansa dla sektora pomp ciepła?
• Nowy budżet UE: Czy wodór dostanie większe wsparcie finansowe?
• Nowa umowa handlowa UE-USA: niższe cła, kooperacja energetyczna i wsparcie dla przemysłu

Źródło: T&E – Transport & Environment publikacje