Projekt Black Sea Energy
Ministrowie energii Azerbejdżanu, Gruzji, Rumunii i Węgier podpisali list do unijnego komisarza ds. energii, Dana Jorgensena, w którym wnioskują o nadanie projektowi statusu PMI. Inicjatywa, powstała w 2022 roku, ma na celu zintegrowanie infrastruktury energetycznej między Basenem Morza Kaspijskiego, Azją Centralną i Europą. W projekt może zaangażować się również Bułgaria.
The Budapest Ministerial Meeting/Steering Committee on the establishment of the green energy corridor between #Azerbaijan, #Georgia, #Romania and #Hungary ended with important results. “A joint letter from Azerbaijan, Georgia, Romania and Hungary to the EU Commissioner for Energy… pic.twitter.com/bdFCyTIcN9
— Parviz Shahbazov (@ParvizShahbazov) March 10, 2025Czym jest status PMI?
Projekty o Wzajemnym Zainteresowaniu (PMI) to przedsięwzięcia wspierane przez UE, obejmujące współpracę co najmniej dwóch państw członkowskich oraz państw spoza Unii. Aby uzyskać status PMI, projekt musi wpisywać się w cele unijnej polityki energetycznej i klimatycznej, zapewniać bezpieczeństwo dostaw oraz przynosić korzyści społeczno-gospodarcze dla UE. Przyznanie statusu PMI ułatwia uzyskanie zezwoleń oraz przyciąga inwestorów.
Koszty i harmonogram realizacji
Realizacja projektu ma kosztować 3,5 miliarda euro i trwać do czterech lat. Komisja Europejska może pokryć choćby dwie trzecie kosztów inwestycji. Ostateczna decyzja o przyznaniu statusu PMI może zapaść już pod koniec marca.
Znaczenie dla zielonej energii
Podmorski kabel będzie w stanie przesyłać do 4 GW energii rocznie, a znaczna część tej energii ma pochodzić z odnawialnych źródeł. Azerbejdżan dąży do tego, by do 2030 roku 30% swojego zapotrzebowania na energię pokrywał ze słońca i wiatru.
Połączenie z Azją Centralną
Baku współpracuje również z Kazachstanem i Uzbekistanem nad budową kabla energetycznego przez Morze Kaspijskie. Plan zakłada możliwe połączenie go z projektem Black Sea Energy, co pozwoliłoby na eksport energii odnawialnej z Azji Centralnej do UE.
Dodatkowe ustalenia z Budapesztu
Podczas spotkania ministerialnego w Budapeszcie podjęto decyzje dotyczące włączenia projektu do unijnego dziesięcioletniego planu rozwoju sieci (TYNDP) oraz udziału Bułgarii. Ustalono także kolejne kroki dotyczące komponentu światłowodowego, a odpowiedzialność za studium wykonalności powierzono spółce GECO Power Company.
Znaczenie dla Europy
Black Sea Energy to najważniejszy projekt dla uniezależnienia UE od tradycyjnych dostawców energii oraz wzmocnienia importu zielonej energii. Może on stanowić istotny element unijnej strategii na rzecz transformacji energetycznej i bezpieczeństwa dostaw.
Źródła: Eurasianet.org, Parviz Shahbazov (X), Komisja Europejska
